Kiedy ludzie mówią o nagłym przypomnieniu sobie starych wspomnień, wspomnienia, o których mówią, to zazwyczaj wspomnienia autobiograficzne lub epizodyczne. Jak sama nazwa wskazuje, ten rodzaj pamięci przechowuje epizody z naszego życia.

Innym rodzajem pamięci, która również może zostać nagle zapamiętana, jest pamięć semantyczna. Nasza pamięć semantyczna jest magazynem naszej wiedzy zawierającym wszystkie znane nam fakty.

Zazwyczaj przywoływanie wspomnień autobiograficznych i semantycznych ma łatwe do zidentyfikowania czynniki wyzwalające w naszym kontekście. Kontekst obejmuje nasze fizyczne otoczenie, a także aspekty naszego stanu psychicznego, takie jak myśli i uczucia.

Na przykład, jesz danie w restauracji, a jego zapach przypomina ci podobne danie, które robiła twoja mama (autobiograficzne).

Kiedy ktoś wypowiada słowo "Oscar", w umyśle pojawia się nazwa filmu, który niedawno zdobył Oscara (semantyczne).

Wspomnienia te miały oczywiste wyzwalacze w naszym kontekście, ale czasami wspomnienia, które migają w naszych umysłach, nie mają identyfikowalnych wyzwalaczy. Wydają się pojawiać w naszych umysłach znikąd; dlatego też nazywane są mind-pops.

Mind-pops nie powinien być mylony z wglądem, który jest nagłym pojawieniem się w umyśle potencjalnego rozwiązania złożonego problemu.

Tak więc, mind-pops to semantyczne lub autobiograficzne wspomnienia, które nagle pojawiają się w naszych umysłach bez łatwego do zidentyfikowania wyzwalacza.

Mind-pops może składać się z dowolnego fragmentu informacji, czy to obrazu, dźwięku czy słowa. Często doświadczają ich ludzie, gdy wykonują przyziemne czynności, takie jak mycie podłogi lub mycie zębów.

Na przykład, czytasz książkę i nagle bez powodu pojawia się obraz szkolnego korytarza. To, co wtedy czytałeś lub myślałeś, nie miało żadnego związku ze szkołą.

Od czasu do czasu doświadczam mind-popsów. Często próbuję znaleźć wskazówki w moim kontekście, które mogły je wywołać, ale bez powodzenia. To dość frustrujące.

Kontekst i nagłe przypomnienie sobie starych wspomnień

Od dawna wiadomo, że kontekst, w którym kodowane jest wspomnienie, odgrywa ogromną rolę w jego przywoływaniu. Im większe podobieństwo między kontekstem przywoływania a kontekstem kodowania, tym łatwiej jest przywołać wspomnienie.2

Właśnie dlatego lepiej jest ćwiczyć do występów na tej samej scenie, na której odbędzie się rzeczywisty występ. I dlaczego nauka rozłożona w czasie jest lepsza niż wkuwanie. Wkuwanie wszystkich materiałów do nauki za jednym razem zapewnia minimalny kontekst do przypomnienia sobie w porównaniu z nauką rozłożoną w czasie.

Zrozumienie znaczenia kontekstu w przywoływaniu wspomnień pomaga nam zrozumieć, dlaczego często pojawia się uczucie nagłości związane z przywoływaniem starych wspomnień.

Zakodowaliśmy nasze wspomnienia z dzieciństwa w jednym kontekście. W miarę dorastania nasz kontekst wciąż się zmieniał. Chodziliśmy do szkoły, zmienialiśmy miasta, rozpoczynaliśmy pracę itp.

W rezultacie nasz obecny kontekst jest daleki od kontekstu naszego dzieciństwa. Rzadko mamy żywe wspomnienia z dzieciństwa w naszym obecnym kontekście.

Kiedy wracasz do miasta i ulic, na których dorastałeś, nagle znajdujesz się w kontekście swojego dzieciństwa. Ta nagła zmiana kontekstu przywołuje dawne wspomnienia z dzieciństwa.

Gdybyś często odwiedzał te obszary przez całe życie, prawdopodobnie nie doświadczyłbyś takiego samego poziomu nagłości w przywoływaniu związanych z nimi wspomnień.

Kluczową kwestią, którą próbuję poruszyć, jest to, że nagłe przywołanie pamięci jest często związane z nagłą zmianą kontekstu.

Nawet prosta zmiana kontekstu, taka jak wyjście na spacer, może wywołać przywołanie strumienia wspomnień, do których nie miałeś dostępu w swoim pokoju.

Nieświadome wskazówki

Kiedy próbowałem szukać wskazówek w moim kontekście, które mogły wywołać moje mind-pops, dlaczego zawiodłem?

Jednym z wyjaśnień jest to, że takie mind-popy są całkowicie losowe.

Innym, bardziej interesującym wyjaśnieniem jest to, że te wskazówki są nieświadome. Jesteśmy po prostu nieświadomi nieświadomego połączenia, jakie wyzwalacz ma z mind-popem.

Sprawę dodatkowo komplikuje fakt, że znaczna część percepcji jest również nieświadoma.3 Tak więc identyfikacja wyzwalacza staje się dwa razy trudniejsza.

Powiedzmy, że przychodzi ci do głowy jakieś słowo. Zastanawiasz się, skąd się wzięło. Nie możesz wskazać żadnego bodźca w kontekście. Pytasz członków rodziny, czy je słyszeli. Mówią ci, że to słowo pojawiło się w reklamie, którą widzieli 30 minut temu w telewizji.

Oczywiście, może to być zbieg okoliczności, ale bardziej prawdopodobnym wyjaśnieniem jest to, że nieświadomie usłyszałeś to słowo i pozostało ono w twojej dostępnej pamięci. Twój umysł przetworzył je, zanim mógł przenieść je do pamięci długoterminowej.

Ale ponieważ zrozumienie nowego słowa wymaga świadomego przetwarzania, twoja podświadomość zwymiotowała to słowo z powrotem do twojego strumienia świadomości.

Teraz wiesz, co oznacza w kontekście jakiejś reklamy, więc twój umysł może teraz bezpiecznie przechowywać go w pamięci długoterminowej, po dołączeniu go do znaczenia.

Represje

Represja jest jednym z najbardziej kontrowersyjnych tematów w psychologii. Uważam, że warto ją rozważyć, gdy mówimy o nagłym przywoływaniu wspomnień.

Zdarzały się przypadki, w których ludzie całkowicie zapomnieli o przypadkach znęcania się w dzieciństwie, ale przypomnieli sobie o nich w późniejszym życiu.4

Z perspektywy psychoanalitycznej represja ma miejsce, gdy nieświadomie ukrywamy bolesne wspomnienie. Wspomnienie jest zbyt obciążone lękiem, więc nasze ego zakopuje je w nieświadomości.

Chcę opowiedzieć o przykładzie z mojego życia, który moim zdaniem jest najbliższy tej koncepcji represji.

Ja i mój przyjaciel mieliśmy okropne doświadczenia podczas studiów. Było lepiej, gdy byliśmy w liceum i później, gdy zapisaliśmy się na studia magisterskie. Ale okres studiów licencjackich był zły.

Wiele lat później, kiedy rozmawiałem z nim przez telefon, powiedział mi coś, z czym mogłem się całkowicie utożsamić. Mówił o tym, jak zapomniał prawie wszystko o swoich latach studiów.

W tamtym czasie nawet nie myślałem o latach studiów, ale kiedy o tym wspomniał, wspomnienia powróciły. To było tak, jakby ktoś zostawił otwarty kran ze wspomnieniami w moim umyśle.

Kiedy to się stało, zdałem sobie sprawę, że ja również zapomniałem o wszystkim z czasów studiów, aż do tego momentu.

Gdybyś miał przewrócić metaforyczne strony mojej autobiograficznej pamięci, "strona liceum" i "strona magisterska" byłyby sklejone razem, ukrywając strony z lat licencjackich pomiędzy nimi.

Ale dlaczego tak się stało?

Odpowiedź prawdopodobnie leży w represjach.

Kiedy dołączyłem do studiów magisterskich, miałem szansę zbudować nową tożsamość na poprzedniej, niepożądanej tożsamości. Dziś kontynuuję tę tożsamość. Aby moje ego mogło z powodzeniem kontynuować tę pożądaną tożsamość, musi zapomnieć o starej, niepożądanej tożsamości.

Dlatego też mamy tendencję do zapamiętywania rzeczy z naszej pamięci autobiograficznej, które są zgodne z naszą obecną tożsamością. Konflikt tożsamości często naznacza naszą przeszłość. Tożsamości, które wygrywają, będą starały się przejąć kontrolę nad innymi, odrzuconymi tożsamościami.

Kiedy rozmawiałem z moim przyjacielem o naszych latach studenckich, pamiętam, jak powiedział:

"Proszę, nie rozmawiajmy o tym. Nie chcę się z tym kojarzyć".

Referencje

1. Elua, I., Laws, K. R., & Kvavilashvili, L. (2012). Od mind-pops do halucynacji? Badanie mimowolnych wspomnień semantycznych w schizofrenii. Badania psychiatryczne , 196 (2-3), 165-170.
2. Godden, D. R., & Baddeley, A. D. (1975). Pamięć zależna od kontekstu w dwóch naturalnych środowiskach: na lądzie i pod wodą. British Journal of Psychology , 66 (3), 325-331.
3. Debner, J. A., & Jacoby, L. L. (1994). Nieświadoma percepcja: uwaga, świadomość i kontrola. Journal of Experimental Psychology: Uczenie się, pamięć i poznanie , 20 (2), 304.
4. Allen, J. G. (1995), Spektrum dokładności we wspomnieniach traumy z dzieciństwa. Harvard Review of Psychiatry , 3 (2), 84-95.