Wanneer mensen het hebben over het plotseling herinneren van oude herinneringen, zijn de herinneringen waar ze het over hebben meestal autobiografische of episodische herinneringen. Zoals de naam al zegt, slaat dit type geheugen de episodes van ons leven op.

Een ander type geheugen dat ook plotseling kan worden herinnerd is het semantische geheugen. Ons semantische geheugen is de opslagplaats van onze kennis die alle feiten bevat die we weten.

Meestal heeft het ophalen van autobiografische en semantische herinneringen gemakkelijk herkenbare triggers in onze context. Context omvat zowel onze fysieke omgeving als de aspecten van onze mentale toestand, zoals gedachten en gevoelens.

Je eet bijvoorbeeld een gerecht in een restaurant en de geur ervan doet je denken aan een soortgelijk gerecht dat je moeder vroeger maakte (autobiografisch).

Wanneer iemand het woord "Oscar" uitspreekt, flitst de naam van de film die onlangs de Oscar heeft gewonnen in je hoofd op (semantisch).

Deze herinneringen hadden duidelijke triggers in onze context, maar soms hebben de herinneringen die in onze geest opflitsen geen aanwijsbare triggers. Ze lijken uit het niets in onze geest op te duiken; daarom worden ze mind-pops genoemd.

Mind-pops moeten niet verward worden met inzicht, wat het plotseling opduiken van een potentiële oplossing voor een complex probleem in de geest is.

Zo zijn mind-pops semantische of autobiografische herinneringen die plots in onze geest opflitsen zonder een gemakkelijk identificeerbare trigger.

Mind-pops kunnen bestaan uit elk stukje informatie, of het nu een beeld, een geluid of een woord is. Ze worden vaak ervaren door mensen wanneer ze bezig zijn met alledaagse taken zoals het dweilen van de vloer of tandenpoetsen.

Je bent bijvoorbeeld een boek aan het lezen en plotseling schiet het beeld van de gang van je school je zomaar te binnen. Wat je op dat moment aan het lezen of denken was, had geen enkel verband met je school.

Ik heb af en toe last van mind-pops. Vaak probeer ik te zoeken naar aanwijzingen in mijn context die ze veroorzaakt kunnen hebben, maar zonder succes. Het is behoorlijk frustrerend.

Context en het plotseling herinneren van oude herinneringen

Het is al lang bekend dat de context waarin je een herinnering codeert een grote rol speelt bij het terughalen ervan. Hoe groter de overeenkomst tussen de context van het terughalen en de context van het coderen, hoe makkelijker het is om een herinnering terug te halen.2

Daarom is het beter om te repeteren voor optredens op hetzelfde podium als waar het eigenlijke optreden zal plaatsvinden. En waarom gespreid leren over een bepaalde periode beter is dan proppen. Al het studiemateriaal in één keer proppen biedt een minimale context voor het herinneren in vergelijking met gespreid leren.

Inzicht in het belang van context bij het ophalen van herinneringen helpt ons te begrijpen waarom er vaak een gevoel van plotselingheid optreedt bij het ophalen van oude herinneringen.

We hebben onze jeugdherinneringen in één context gecodeerd. Naarmate we opgroeiden, bleef onze context veranderen. We gingen naar school, veranderden van stad, begonnen te werken, enz.

Als gevolg daarvan is onze huidige context ver verwijderd van de context van onze kindertijd. We krijgen zelden levendige herinneringen aan onze kindertijd in onze huidige context.

Wanneer je terugkeert naar de stad en de straten waar je bent opgegroeid, word je plotseling in de context van je kindertijd geplaatst. Deze plotselinge verandering van context brengt oude jeugdherinneringen terug.

Als je deze gebieden in je leven vaak had bezocht, zou je waarschijnlijk niet zo'n plotselinge herinnering hebben gehad.

Het belangrijkste punt dat ik probeer te maken is dat de plotselingheid van het ophalen van herinneringen vaak geassocieerd wordt met de plotselingheid van contextverandering.

Zelfs een eenvoudige contextverandering, zoals een wandeling maken, kan een stroom herinneringen oproepen waartoe je in je kamer geen toegang had.

Onbewuste signalen

Toen ik probeerde te zoeken naar aanwijzingen in mijn context die mijn mind-pops hadden kunnen triggeren, waarom faalde ik dan?

Eén verklaring is dat zulke mind-pops volledig willekeurig zijn.

Een andere, interessantere verklaring is dat deze signalen onbewust zijn. We zijn ons gewoon niet bewust van de onbewuste connectie die een trigger heeft met een mind-pop.

Dit wordt nog verder bemoeilijkt door het feit dat een aanzienlijk deel van de waarneming ook onbewust is.3 Het identificeren van een trigger wordt dus dubbel zo moeilijk.

Stel, er schiet je een woord te binnen. Je vraagt je af waar het vandaan komt. Je kunt geen enkele aanleiding aanwijzen in je context. Je vraagt je familieleden of ze het gehoord hebben. Ze vertellen je dat dit woord voorkwam in een reclame die ze 30 minuten geleden op tv zagen.

Natuurlijk kan het toeval zijn, maar de meest waarschijnlijke verklaring is dat je het woord onbewust hebt gehoord en dat het in je toegankelijke geheugen is gebleven. Je geest was het aan het verwerken voordat het naar het langetermijngeheugen kon worden overgebracht.

Maar omdat het begrijpen van een nieuw woord bewuste verwerking vereist, braakte je onderbewustzijn het woord terug in je bewustzijnsstroom.

Nu weet je wat het betekent in de context van een of andere advertentie. Dus je geest kan het nu veilig opslaan in het langetermijngeheugen, omdat het een betekenis heeft gekregen.

Onderdrukking

Repressie is een van de meest controversiële onderwerpen in de psychologie. Ik denk dat het de moeite waard is om erover na te denken als we het hebben over het plotseling ophalen van herinneringen.

Er zijn gevallen bekend van mensen die gevallen van kindermishandeling volledig waren vergeten, maar zich deze later in hun leven herinnerden.4

Vanuit een psychoanalytisch perspectief treedt repressie op wanneer we onbewust een pijnlijke herinnering verbergen. De herinnering is te angstig, dus ons ego begraaft het in het onbewuste.

Ik wil een voorbeeld uit mijn leven geven dat volgens mij het dichtst in de buurt komt van dit concept van onderdrukking.

Ik en een vriend van me hadden een vreselijke ervaring tijdens onze undergrad jaren. Het ging beter met ons toen we op de middelbare school zaten en later toen we ons inschreven voor onze master. Maar de undergrad periode daartussenin was slecht.

Jaren later, toen ik hem aan de telefoon sprak, vertelde hij me iets waar ik me helemaal in kon vinden. Hij vertelde over hoe hij bijna alles was vergeten over zijn studententijd.

Op dat moment dacht ik niet eens aan mijn studententijd, maar toen hij erover begon, kwamen de herinneringen terug. Het was alsof iemand een kraan van herinneringen in mijn hoofd had opengelaten.

Toen dit gebeurde, realiseerde ik me dat ook ik tot dit moment alles over mijn studententijd was vergeten.

Als je de metaforische pagina's van mijn autobiografische geheugen zou omslaan, zouden de 'High School page' en de 'Master's page' aan elkaar geplakt zitten, waardoor de pagina's van de tussenliggende jaren verborgen zouden blijven.

Maar waarom gebeurde het?

Het antwoord ligt waarschijnlijk in onderdrukking.

Toen ik aan mijn Master begon, kreeg ik de kans om een nieuwe identiteit op te bouwen bovenop een vorige, ongewenste identiteit. Vandaag draag ik die identiteit uit. Om mijn ego deze wenselijke identiteit met succes te laten uitdragen, moet het de oude, ongewenste identiteit vergeten.

Daarom hebben we de neiging om ons dingen te herinneren uit ons autobiografisch geheugen die overeenkomen met onze huidige identiteit. Een conflict van identiteiten tekent vaak ons verleden. De identiteiten die winnen zullen proberen zich te laten gelden over andere, afgedankte identiteiten.

Toen ik met mijn vriend sprak over onze studententijd, herinner ik me dat hij zei:

"Laten we het daar alsjeblieft niet over hebben. Ik wil mezelf daar niet mee associëren."

Referenties

1. Elua, I., Laws, K. R., & Kvavilashvili, L. (2012). From mind-pops to hallucinations? A study of involuntary semantic memories in schizophrenia. Psychiatrisch onderzoek , 196 (2-3), 165-170.
2. Godden, D. R., & Baddeley, A. D. (1975). Context-afhankelijk geheugen in twee natuurlijke omgevingen: op het land en onder water. Brits Tijdschrift voor Psychologie , 66 (3), 325-331.
3. Debner, J. A., & Jacoby, L. L. (1994). Onbewuste waarneming: aandacht, bewustzijn en controle. Tijdschrift voor Experimentele Psychologie: Leren, Geheugen en Cognitie , 20 (2), 304.
4. Allen, J. G. (1995). Het spectrum van nauwkeurigheid in herinneringen aan jeugdtrauma. Harvard overzicht van psychiatrie , 3 (2), 84-95.