Dlaczego śnimy na jawie?

Co powoduje marzenia na jawie?

Co ją wywołuje i jaki jest jej cel?

Zanim zaczniemy rozumieć, dlaczego śnimy na jawie, chciałbym, abyś wyobraził sobie następujący scenariusz:

Uczysz się do szczególnie trudnego testu, który jest tuż za rogiem i czujesz, że nie przerobiłeś do tej pory tak dużo programu nauczania, jak chciałeś.

Zaczynasz próbować rozwiązać problem, który wydaje Ci się, że zajmie Ci 10 minut. 15 minut później okazuje się, że Twój umysł odpłynął w marzenia. Nie jesteś nawet w połowie drogi do rozwiązania problemu.

Co się dzieje i dlaczego nasze umysły odpływają w wyimaginowane światy, zamiast koncentrować się na wykonywanym zadaniu?

Dużo marzymy na jawie

Szacuje się, że około połowę czasu naszego życia na jawie spędzamy na marzeniach.

Jeśli śnienie na jawie jest tak częste i powszechne, to prawdopodobnie ma jakąś ewolucyjną przewagę.

Aby zrozumieć tę przewagę, musimy przyjrzeć się rzeczom, z których zrobione są nasze marzenia.

Krótko mówiąc, większość naszych marzeń dotyczy naszych celów życiowych.

To, o czym ludzie marzą na co dzień, zależy od ich unikalnych osobowości i potrzeb, ale istnieją również wspólne tematy.

Ludzie zwykle marzą o wspomnieniach z przeszłości, problemach, z którymi obecnie się zmagają i o tym, jak spodziewają się lub nie spodziewają się, że ich życie rozwinie się w przyszłości.

Marzenia o przeszłości, teraźniejszości i przyszłości

Zgodnie z artykułem opublikowanym w National Geographic, większość marzeń dotyczy przyszłości.

Marzenia na jawie pozwalają nam przygotować się i zaplanować przyszłość.

Wizualizując to, co może przynieść nasza przyszłość, możemy myśleć o możliwych przeszkodach, które mogą utrudniać nam osiągnięcie naszych celów życiowych. Pomaga nam to znaleźć sposób na ominięcie tych przeszkód.

Śnienie na jawie o tym, co dzieje się w naszym obecnym życiu, pozwala nam zastanowić się nad tym, czego nauczyły nas te doświadczenia.

Dzięki temu jesteśmy lepiej przygotowani do radzenia sobie z podobnymi scenariuszami w przyszłości.

Jeśli obecnie stoimy przed jakimiś wyzwaniami, śnienie na jawie pozwala nam zastanowić się nad tymi wyzwaniami, abyśmy mogli znaleźć realne rozwiązanie.

Marzenie o przeszłości pozwala zakorzenić się w naszej psychice ważnym życiowym lekcjom.

Ponieważ ludzie zwykle marzą o dobrych rzeczach, które im się przytrafiły, sugeruje to chęć ponownego przeżycia tych doświadczeń.

Tak więc spora część marzeń dziennych, podobnie jak snów nocnych, jest ćwiczeniem w spełnianiu życzeń, które mogą również obejmować fantazje.

Innym znanym faktem dotyczącym psychologii marzeń na jawie jest to, że wraz z wiekiem marzymy mniej. Ma to sens, ponieważ kiedy jesteśmy starsi, nie pozostaje nam zbyt wiele przyszłości do wizualizacji. Mniej więcej osiągnęliśmy już niektóre z naszych najważniejszych celów życiowych.

Psychologia marzeń mężczyzn i kobiet

Ponieważ mężczyźni i kobiety odgrywają różne role ewolucyjne, sensowne jest przewidywanie, że muszą istnieć pewne różnice w treści ich snów.

Ogólnie rzecz biorąc, marzenia mężczyzn to marzenia o "zwycięskim bohaterze", w których marzą o sukcesie, władzy, pokonywaniu osobistych lęków i zdobywaniu uznania.

Jest to zgodne z ewolucyjnym celem mężczyzn próbujących wspiąć się po drabinie statusu społecznego.

Marzenia kobiet są zazwyczaj typu "cierpiący męczennik".

W takich snach ludzie bliscy kobiecie zdają sobie sprawę, jak wspaniała jest i żałują, że nie liczyli na nią lub nie wątpili w jej charakter.

Takie sny mogą również obejmować członków rodziny błagających o pojednanie.

Są to sny koncentrujące się na naprawie relacji, zgodne z psychologią kobiet bardziej zorientowaną na relacje.

Marzenia na jawie i kreatywne rozwiązywanie problemów

Chociaż nauczyciele w klasach niechętnie odnoszą się do śnienia na jawie, wiele osób twierdzi, że najlepsze pomysły i momenty eureki przychodziły im właśnie wtedy.

W jaki sposób marzenia generują kreatywne pomysły?

Kiedy rozwiązujesz problem, masz tendencję do skupiania się tylko na nim. Twój tok myślenia jest wąski i skoncentrowany. Myślisz zgodnie z ustalonymi schematami myślowymi.

W związku z tym nie ma zbyt wiele miejsca na odkrywanie kreatywnych sposobów myślenia.

Zdarza się, że po zadaniu sobie problemu, świadomy umysł przekazuje go do podświadomości, która zaczyna pracować nad jego rozwiązaniem w tle.

Nawet jeśli podświadomość znajdzie rozwiązanie, niekoniecznie będzie ono dostępne dla świadomości.

Dzieje się tak, ponieważ myślisz w ograniczony sposób. W twoim strumieniu świadomości nie ma nic, co mogłoby łączyć się z rozwiązaniem, które wymyśliła twoja podświadomość.

Kiedy pozwalasz swojemu umysłowi błądzić, łączysz i rekombinujesz pomysły. Jest prawdopodobne, że nowa myśl wygenerowana w tym procesie połączy się z rozwiązaniem twojej podświadomości, dając ci żarówkę lub przebłysk wglądu.

Badania pokazują, że podczas marzeń na jawie aktywne są te same obszary mózgu, które są również aktywne podczas rozwiązywania złożonych problemów.1

W związku z tym jesteśmy skłonni do odpływania w senne marzenia, gdy mamy do rozwiązania trudne życiowe problemy.

Forma dysocjacji

Chociaż marzenia na jawie mogą pomóc w przećwiczeniu prawdopodobnych przyszłych wydarzeń, wyciągnięciu wniosków z przeszłości, poradzeniu sobie z bieżącymi wyzwaniami i zapewnieniu kreatywnego wglądu, to w zasadzie jest to dysocjacja - oddzielenie od rzeczywistości.

Dlaczego twój umysł miałby chcieć odciąć się od rzeczywistości?

Powodów może być wiele: po pierwsze, obecna rzeczywistość może być nie do zniesienia, więc aby uniknąć bólu, umysł szuka ucieczki w zadumie.

Zauważ, że rzadko śnimy na jawie, gdy dobrze się bawimy - na przykład jedząc pyszne jedzenie lub grając w gry wideo.

Zamiast tego, nudny wykład na uczelni lub przygotowywanie się do trudnego egzaminu zwykle wywołuje u nas marzenia na jawie.

Podobnie, marzenia na jawie mogą również stanowić ucieczkę od złego nastroju.

Badania pokazują, że kiedy ludzie marzą na jawie, zazwyczaj są nieszczęśliwi.2

Wiadomo również, że negatywny nastrój prowadzi do błądzenia umysłu.3

Prawdopodobnie marzenia na jawie są wyzwalane podczas obniżonego nastroju, aby od niego uciec lub przeciwdziałać mu poprzez wyobrażanie sobie pożądanych scenariuszy.

Następnym razem, gdy zauważysz, że twój umysł błądzi w krainach wyobraźni, pomocne może być zadanie sobie pytania: "Czego próbuję uniknąć?".

Referencje

1. Christoff, K. et al. (2009). Próbkowanie doświadczenia podczas fMRI ujawnia domyślny wkład sieci i systemu wykonawczego w błądzenie umysłu. Proceedings of the National Academy of Sciences , 106 (21), 8719-8724.
2. Killingsworth, M. A., & Gilbert, D. T. (2010). Błądzący umysł to nieszczęśliwy umysł. Nauka , 330 (6006), 932-932.
3. Smallwood, J., Fitzgerald, A., Miles, L. K., & Phillips, L. H. (2009). Zmieniające się nastroje, błądzące umysły: negatywne nastroje prowadzą do błądzenia umysłu. Emocje , 9 (2), 271.