මෙම ලිපිය ඇබ්බැහි වීම පිටුපස ඇති ප්‍රධාන හේතු කෙරෙහි අවධානය යොමු කරමින් ඇබ්බැහි වීමේ මනෝවිද්‍යාත්මක ක්‍රියාවලිය සාකච්ඡා කරනු ඇත.

ඇබ්බැහි වීම යන වචනය පැමිණෙන්නේ 'ඇඩ්' යන්නෙන් වන අතර එය 'ට' සහ 'ඩික්ටස්' යන අරුත් ඇති උපසර්ගයකි. ', එහි තේරුම 'කියන්න හෝ කියන්න' යන්නයි. ‘ශබ්දකෝෂය’ සහ ‘ඩික්ටේෂන්’ යන වචන ද ‘ඩික්ටස්’ යන්නෙන් ව්‍යුත්පන්න වී ඇත.

එබැවින්, නිරුක්ති විද්‍යාත්මකව, 'ඇබ්බැහි වීම' යන්නෙන් අදහස් වන්නේ 'කීමට හෝ පැවසීමට හෝ නියම කිරීමට' යන්නයි.

සහ, බොහෝ ඇබ්බැහි වූවන් හොඳින් දන්නා පරිදි, ඇබ්බැහි වීමෙන් කරන්නේ එයයි- එය ඔබට කියයි. කුමක් කරන්න ද; එය එහි නියමයන් ඔබට නියම කරයි; එය ඔබගේ හැසිරීම පාලනය කරයි.

ඇබ්බැහි වීම යනු පුරුද්දක් ලෙසම නොවේ. දෙදෙනාම දැනුවත්ව ආරම්භ කළද, පුරුද්දක් තුළ, පුද්ගලයාට පුරුද්ද කෙරෙහි යම් තරමක පාලනයක් දැනේ. ඇබ්බැහි වීම සම්බන්ධයෙන් ගත් කල, පුද්ගලයාට තමා පාලනය නැති වී ඇති බව හැඟෙන අතර වෙනත් දෙයක් ඔහුව පාලනය කරයි. ඔවුන්ට එයට උදව් කළ නොහැක. දේවල් දුරදිග ගොස් ඇත.

තමන්ට අවශ්‍ය ඕනෑම වේලාවක තම පුරුදු අත්හැරිය හැකි බව පිළිගැනීමට මිනිසුන්ට අපහසු නැත, නමුත් ඔවුන් ඇබ්බැහි වූ විට, එය වෙනත් කාරණයකි- ඔවුන්ගේ ඇබ්බැහි හැසිරීම් පාලනය කිරීමට ඔවුන්ට දැනෙන්නේ ඉතා අල්ප වශයෙනි. .

ඇබ්බැහි වීම පිටුපස ඇති හේතු

ඇබ්බැහි වීම පුරුද්දක් ලෙස එකම මූලික යාන්ත්‍රණයක් අනුගමනය කරයි, නමුත් දෙකම අන්‍යෝන්‍ය වශයෙන් බැහැර නොවේ. අපි සතුටුදායක විපාකයකට අපව ගෙන යන දෙයක් කරමු. තවද අපි ක්‍රියාකාරකම ප්‍රමාණවත් වාර ගණනක් කරන විට, විපාකයට සම්බන්ධ ප්‍රේරකයක් හමු වූ පසු අපි විපාකයට ආශා කිරීමට පටන් ගනිමු.

මෙම ප්‍රේරකයබාහිර (වයින් බෝතලයක් නැරඹීම) හෝ අභ්‍යන්තර (ඔබට අවසන් වරට පහරක් ලැබුණු අවස්ථාව මතක තබා ගැනීම) විය හැක.

පහත දැක්වෙන්නේ මිනිසුන් යම් යම් ක්‍රියාකාරකම් වලට ඇබ්බැහි වීමට පොදු හේතු වේ:

1) පුරුදු අතපසු වී ඇත

කලින් සඳහන් කළ පරිදි, ඇබ්බැහිවීම් අත්‍යවශ්‍යයෙන්ම පාලනයෙන් බැහැර වූ පුරුදු වේ. පුරුදු මෙන් නොව, ඇබ්බැහිවීම් පුද්ගලයාට ඔහු ඇබ්බැහි වී ඇති ද්‍රව්‍ය හෝ ක්‍රියාකාරකම් මත යම් ආකාරයක යැපීමක් ඇති කරයි.

උදාහරණයක් ලෙස, පුද්ගලයෙකු මුලින් කුතුහලයෙන් මත්ද්‍රව්‍ය අත්හදා බැලුවා විය හැකිය, නමුත් මනස 'මත්ද්‍රව්‍ය' බව ඉගෙන ගනී. ප්‍රසන්නයි', එය සතුටක් අවශ්‍ය වූ විට, එය මත්ද්‍රව්‍ය වෙත නැවත යාමට පුද්ගලයා පොළඹවනු ඇත. ඔහු එය දැන ගැනීමට පෙර, ඔහු මත්ද්රව්ය මත දැඩි යැපීම නිර්මාණය කර ඇත.

අපි කරන සෑම දෙයක්ම අපගේ මනසට යමක් උගන්වයි. අප කරන දේ 'වේදනාකාරී' ලෙස මනසින් ලියාපදිංචි කළහොත් එය අනාගතයේ හැසිරීමෙන් වැළකී සිටීමට අපව පොලඹවනු ඇත, අප කරන දේ 'ප්‍රසන්න' ලෙස ලියාපදිංචි කළහොත්, එය අනාගතයේදී එම හැසිරීම නැවත කිරීමට අපව පොලඹවනු ඇත.

මොළයේ සතුට සෙවීමේ සහ වේදනාවෙන් වැළකීමේ අභිප්‍රේරණයන් (ඩොපමයින්1 ස්නායු සම්ප්‍රේෂකය මුදා හැරීම මත පදනම්ව) ඉතා බලවත් වේ. එය අපගේ මුතුන් මිත්තන්ට දිවි ගලවා ගැනීමට උපකාර කළේ ලිංගිකත්වය සහ ආහාර ලුහුබැඳීමට සහ අනතුරු වළක්වා ගැනීමට ඔවුන් පෙළඹවීමෙනි (අහිතකර අවස්ථාවන්හිදී ඩොපමයින් ද මුදා හරිනු ලැබේ2).

එබැවින් ඔබට පෙනෙන පරිදි ප්‍රසන්න විය හැකි කිසිවක් සෙවීමට ඔබේ මනසට ඉගැන්වීම නොකිරීමට වඩා හොඳය. නමුත් ඔබව a බවට පත් කරයිදිගු කාලීනව වහල්.

අපි මෙම විනෝද උගුලට වැටෙන ආකාරය සහ එයින් ගොඩ ඒම පිළිබඳ පැහැදිලි කරන මෙම TED කථනය මම දැක ඇති හොඳම එකයි:

2) මම තවම නැහැ' මම සොයන දේ මට ලැබුණා

සියලු ඇබ්බැහිවීම් අනිවාර්යයෙන්ම හානිකර නොවේ. අප සෑම කෙනෙකුටම අවශ්‍යතා ඇති අතර, අප කරන ක්‍රියාවන් සෑම විටම පාහේ එම අවශ්‍යතා සපුරාලීම සඳහා යොමු කෙරේ. අපගේ සමහර අවශ්‍යතා අනෙක් ඒවාට වඩා ප්‍රබල වේ.

එබැවින් අපගේ ප්‍රබල අවශ්‍යතා සපුරාලීම සඳහා අප කරන ක්‍රියාවන් අපගේ ප්‍රබල අවශ්‍යතා හා සම්බන්ධ නොවන හෝ වක්‍රව සම්බන්ධ නොවන අනෙකුත් ක්‍රියාවලට වඩා දැඩි ලෙස මෙහෙයවනු ලබන අතර නිතර නිතර සිදුවේ.

ඕනෑම අධික ක්‍රියාවක් පිටුපස ප්‍රබල අවශ්‍යතාවයක් ඇත. මෙය අපගේ මූලික ජීව විද්‍යාත්මක අවශ්‍යතා සඳහා පමණක් නොව අපගේ මනෝවිද්‍යාත්මක අවශ්‍යතා සඳහාද අදාළ නොවේ.

තම රැකියාවට (වැඩ කරන) ඇබ්බැහි වූ පුද්ගලයෙකු තවමත් ඔහුගේ වෘත්තීය සම්බන්ධ සියලු ඉලක්ක වෙත ළඟා වී නොමැත. සමාජගත වීමට ඇබ්බැහි වූ පුද්ගලයෙකු යම් මට්ටමක ඔහුගේ සමාජ ජීවිතය ගැන තෘප්තිමත් නොවේ.

3) ත්‍යාගය පිළිබඳ අවිනිශ්චිතතාවය

අපි ඔතා ඇති තෑගි වලට කැමති වීමට හේතුව ඒවායේ ඇති දේ අප නොදැන සිටීමයි. හැකි ඉක්මනින් ඒවා ඉරා දැමීමට අපි පෙළඹෙමු. ඒ හා සමානව, මිනිසුන් සමාජ මාධ්‍යවලට ඇබ්බැහි වීමට එක් හේතුවක් නම්, ඔවුන් එය පරීක්ෂා කරන සෑම අවස්ථාවකම, ඔවුන් ත්‍යාගයක් අපේක්ෂා කරන බැවිනි- පණිවිඩයක්, දැනුම්දීමක් හෝ විහිලු පළ කිරීමක්.

වර්ගය සහ ප්‍රමාණය පිළිබඳ අවිනිශ්චිතතාවය. විපාකය එයට තුඩු දෙන ක්‍රියාකාරකම් නැවත කිරීමට අපව දැඩි ලෙස පොළඹවයි.

එයසූදුව වැනි ක්‍රියාකාරකම් (මත්ද්‍රව්‍ය අනිසි භාවිතයට සමාන චර්යාත්මක ලක්ෂණ ඇති3) ඇබ්බැහි වන්නේ මන්ද ඔබ වෙනුවෙන් ගබඩා කර ඇති දේ ඔබ කිසි විටෙකත් නොදන්නා බැවිනි.

පෝකර් වැනි කාඩ් ක්‍රීඩා එතරම් ඇබ්බැහි විය හැක්කේ මන්දැයි එය පැහැදිලි කරයි. අහඹු කලවම් කිරීමෙන් ඔබට ලැබෙන්නේ කුමන ආකාරයේ කාඩ්පත්දැයි ඔබ කිසිදා නොදනී, එබැවින් ඔබ සෑම අවස්ථාවකම හොඳ කාඩ්පත් ලබා ගැනීමේ බලාපොරොත්තුවෙන් දිගටම ක්‍රීඩා කරයි.

යොමු

1. Esch, T., & Stefano, G. B. (2004). සතුට, විපාක ක්‍රියාවලීන්, ඇබ්බැහි වීම සහ ඒවායේ සෞඛ්‍ය ඇඟවුම් පිළිබඳ ස්නායු ජීව විද්‍යාව. Neuroendocrinology ලිපි , 25 (4), 235-251.
2. Robinson, T. E., & Berridge, K. C. (2000). ඇබ්බැහි වීමේ මනෝවිද්‍යාව සහ ස්නායු ජීව විද්‍යාව: දිරිගැන්වීම්-සංවේදී දැක්ම. ඇබ්බැහි වීම , 95 (8s2), 91-117.
3. Blanco, C., Moreyra, P., Nunes, E. V., Saiz-Ruiz, J., & Ibanez, A. (2001, ජූලි). ව්යාධිජනක සූදුව: ඇබ්බැහි වීම හෝ බල කිරීම?. සායනික ස්නායු මනෝචිකිත්සාව පිළිබඳ සම්මන්ත්‍රණ (Vol. 6, No. 3, pp. 167-176).