Emotional Intelligence သို့မဟုတ် Emotional Quotient (EQ) သည် စိတ်ခံစားမှုများကို ခွဲခြားသိမြင်နားလည်နိုင်ပြီး စီမံခန့်ခွဲနိုင်စွမ်းရှိသည်။ Emotional Intelligence မြင့်မားသူများသည်-

• မိမိကိုယ်ကို သတိရှိမှုအဆင့်မြင့်မြင့်ရှိသူများ
• ၎င်းတို့၏ စိတ်ခံစားချက်များနှင့် စိတ်ခံစားချက်များကို နားလည်နိုင်သည်
• ၎င်းတို့၏စိတ်ခံစားမှုများကို ထိန်းညှိပေးနိုင်သည်
• အခြားသူများကို စာနာနိုင်သည်
• အခြားသူများကို နှစ်သိမ့်ပေးနိုင်သည်
• လူများကို လွှမ်းမိုးနိုင်သည်
• ကောင်းမွန်သော လူမှုဆက်ဆံရေးစွမ်းရည်များရှိသည်

ဆန့်ကျင်ဘက်အားဖြင့်၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်နိမ့်ပါးသူများ၊ :

• မိမိကိုယ်ကို သတိမရှိခြင်း
• ၎င်းတို့၏ စိတ်ခံစားချက်များနှင့် စိတ်ခံစားချက်များကို နားမလည်နိုင်ဖြစ်နေခြင်း
• ၎င်းတို့၏စိတ်ခံစားမှုများကို စီမံခန့်ခွဲရန် ခက်ခဲခြင်း
• ကိုယ်ချင်းစာတရား မရနိုင်ပါ။ အခြားသူများ
• အခြားသူများကို နှစ်သိမ့်မပေးနိုင်
• လူများကို မလွှမ်းမိုးနိုင်
• ညံ့ဖျင်းသော လူမှုဆက်ဆံရေးစွမ်းရည်များ

စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်နိမ့်ပါးသော ဥပမာများ

စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်နိမ့်ပါးမှုသည် နေ့စဉ်အပြုအမူများတွင် ပုံစံအမျိုးမျိုးဖြင့် ထင်ရှားသည်။ တစ်စုံတစ်ဦးတွင် အောက်ပါအပြုအမူအများစုကို သင်တွေ့ပါက၊ ၎င်းတို့သည် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေး ကင်းမဲ့ကြောင်း လက္ခဏာကောင်းတစ်ရပ်ဖြစ်သည်-

• စိတ်ခံစားမှုအကြောင်း ပြောရန်ခက်ခဲခြင်း
• ပုံမှန် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ပေါက်ကွဲထွက်ခြင်း
• ခက်ခဲခြင်း ဝေဖန်မှုကို လက်ခံခြင်း
• သူတို့ ခံစားရပုံကို ဖော်ပြနိုင်ခြင်း
• လူမှုရေးအရ မသင့်လျော်သော အပြုအမူများကို နှစ်ခြိုက်ခြင်း
• 'အခန်းကို ဖတ်ခြင်း' နှင့် အခြားသူများထံမှ စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာအချက်များ
• ကျရှုံးမှုများနှင့် ဆုတ်ယုတ်မှုများမှ ရှေ့ဆက်ရန် ခက်ခဲခြင်း

စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်နိမ့်ကျရခြင်းအကြောင်းများ

ဤကဏ္ဍသည် စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်နိမ့်ပါးမှု၏ ဘုံအကြောင်းရင်းများကို ရှာဖွေပါမည်။ နိမ့်သည်။စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးသည် အလက်ဆီသီမီးယား သို့မဟုတ် အော်တစ်ဇင်ကဲ့သို့သော ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ အခြေအနေကြောင့် ဖြစ်နိုင်သည်။ ၎င်းသည် စိတ်ကျန်းမာရေးအခြေအနေ သို့မဟုတ် စွဲလမ်းမှု၏ အကျိုးဆက်တစ်ခုလည်း ဖြစ်နိုင်သည်။

သို့သော် ဤအပိုင်းတွင်၊ ပုံမှန်မဟုတ်ပါက ကျန်းမာသောလူများတွင် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးနိမ့်ပါးစေသည့်အရာများကို ဆွေးနွေးလိုပါသည်။

၁။ စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာ အသိပညာ နည်းပါးခြင်း

လူအများစုသည် စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာ တစ်စုံတစ်ရာကို သင်ကြားပေးခြင်း မရှိကြပါ။ ကျွန်ုပ်တို့၏လူ့အဖွဲ့အစည်းနှင့် ပညာရေးစနစ်များသည် ကျောင်းသားများ၏ Intelligence Quotient (IQ) သို့မဟုတ် ပညာရေးဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်ကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်စေရန်အတွက် ပိုမိုအလေးပေးပါသည်။

ရလဒ်?

လူများစွာသည် ၎င်းတို့၏ စိတ်ခံစားချက်များကို ဖော်ပြရန်နှင့် နားလည်ရန် ခက်ခဲနေပါသည်။ ၎င်းတို့ကို အမည်မဖော်နိုင် သို့မဟုတ် ၎င်းတို့ကို ဖြစ်ပေါ်စေသည့်အကြောင်းများကို ထောက်ပြ၍ စီမံရန်နေနေသာသာ ၎င်းတို့ကို စီမံခန့်ခွဲပါ။

၂။ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေး နိမ့်ပါးခြင်း

Intrapersonal Intelligence သည် သင့်အတွင်းပိုင်းဘဝကို နားလည်နိုင်စွမ်းရှိသည်။ ၎င်းတို့၏ အတွေးအမြင်များနှင့် စိတ်ခံစားမှုများနှင့် လိုက်လျောညီထွေရှိသူများသည် ဥာဏ်ရည်ဥာဏ်သွေးမြင့်မားသော ပုဂ္ဂိုလ်များဖြစ်ကြပါသည်။

စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးသည် မြင့်မားသော ပုဂ္ဂိုလ်ရေးဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးမြင့်မားခြင်း၏ သဘာဝအကျိုးဆက်တစ်ခုဖြစ်သည်။

သင်ကိုယ်တိုင် နက်ရှိုင်းစွာ ကြည့်ရှုနိုင်လေ၊ တခြားတစ်ယောက်ယောက်ကို ပိုနက်ရှိုင်းစွာ ကြည့်နိုင်ပါတယ်။ အခြေခံကျတဲ့ အဆင့်မှာ လူတွေဟာ အတူတူပါပဲ။ ၎င်းတို့တွင် တူညီသောကြောက်ရွံ့မှု၊ မျှော်လင့်ချက်များ၊ စိုးရိမ်မှုများနှင့် အိပ်မက်များရှိသည်။

၃။ အလေ့အကျင့်မရှိခြင်း

စိတ်ခံစားမှုအကြောင်းကို သိရန် မလုံလောက်ပါ။ သင်နှင့် အခြားလူများအတွင်း မတူညီသော စိတ်ခံစားမှုများကို ဖြစ်စေသောအရာကို သင်နားလည်ပြီးသည်နှင့် သင်သည် စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာ အသိဉာဏ်ကို လေ့ကျင့်ရန် လိုအပ်ပါသည်။

ကဲ့သို့မည်သည့် ကျွမ်းကျင်မှု၊ စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးကိုမဆို လေ့ကျင့်မှုနှင့် အကြံပြုချက်ဖြင့် မြှင့်တင်နိုင်ပါသည်။

သင်သည် လူမှုရေးအရ မသင့်လျော်သောပုံစံဖြင့် ပြုမူပြောဆိုပါ။ သင့်ပတ်ဝန်းကျင်က တခြားသူတွေက သင့်အပြုအမူကို အနှောင့်အယှက်ပေးတယ်လို့ ညည်းညူကြပါတယ်။ သူတို့မှာ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေး မြင့်မားနေတယ်ဆိုရင် သူတို့ခံစားရတာကို အတိအကျပြောပြပါလိမ့်မယ်။

ဒါက သင့်အတွက် အဆိုးမြင်တုံ့ပြန်ချက်ပါ။ မင်းအမှားလုပ်ခဲ့တာကို မင်းမြင်ပြီး သူတို့ရဲ့ဖိနပ်ထဲမှာ မင်းကိုယ်မင်းထည့်ထားနိုင်တယ်။ ဒီလိုအပြုအမူမျိုး ထပ်မလုပ်မိစေဖို့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ မှတ်သားထားလိုက်ပါ။

ဒီလိုအရာလေးတွေ ပေါင်းလိုက်ရင် သင့်စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးဟာ အချိန်နဲ့အမျှ တိုးတက်လာပါတယ်။

၄။ ကြီးပြင်းလာခြင်း

စိတ်ခံစားချက်များအကြောင်းပြောနေသည့် မိသားစုတွင် ကြီးပြင်းလာပါက၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေး နိမ့်ပါးသွားဖွယ်ရှိသည်။ ကလေးတွေက မိဘတွေကို ကော်ပီကူးထားလိုက်ပါ။ မိဘများသည် ၎င်းတို့၏ စိတ်ခံစားမှုကို ညံ့ဖျင်းစွာ ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းပါက၊ သားသမီးများက ယင်းကို နှစ်သက်ကြသည်။

မိဘများစွာသည် ၎င်းတို့၏ သားသမီးများ၏ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာဘဝများတွင် ရင်းနှီးမြုပ်နှံမှုနည်းပါးကြသည်။ သူတို့လေးတွေက အတန်းတွေအကြောင်း မေးကြပေမယ့် သူတို့ ဘယ်လိုခံစားရလဲ မေးခဲပါတယ်။ ရလဒ်အနေနှင့်၊ ခံစားချက်များအကြောင်းပြောရန် မလုံခြုံဟု သူတို့ထင်သည့် ပတ်ဝန်းကျင်တွင် ကြီးပြင်းလာကြသည်။

သူတို့၏ စိတ်ခံစားချက်များကို တစ်ယောက်တည်း ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းရန် ချန်ထားခဲ့သည်။ သူတို့၏မိဘများကဲ့သို့ပင်၊ သူတို့သည် သူတို့၏စိတ်ခံစားမှုများကို အနည်းငယ် သို့မဟုတ် လုံးဝနားလည်မှုမရှိကြပါ။

၅။ စိတ်ခံစားမှုအပေါ် အဆိုးမြင်ခြင်း

"ခံစားချက်များ" ဟူသော စကားလုံးကို ကြားလိုက်သောအခါ ဘာကို သတိရလာသနည်း။

ဖြစ်နိုင်ချေ၊ စကားလုံးမှာ အပျက်သဘောဆောင်သည့် အဓိပ္ပါယ်များရှိသည်။ စိတ်ခံစားမှုကို ဆန့်ကျင်ဘက်အဖြစ် မြင်သည်။ယုတ္တိဗေဒ၊ ကျွန်ုပ်တို့လူ့အဖွဲ့အစည်းသည် အလွန်တန်ဖိုးထားသောအရာဖြစ်သည်။ နည်းလမ်းများစွာတွင် စိတ်ခံစားမှု သည် ယုတ္တိဗေဒနှင့် ဆန့်ကျင်ဘက်ဖြစ်သည်။ ကျွန်ုပ်တို့သည် ပြင်းထန်သောခံစားချက်များကို ချုပ်ကိုင်ထားသောအခါတွင် ကျွန်ုပ်တို့သည် ယုတ္တိနည်းနိုင်ခြေနည်းပါးပါသည်။

သို့သော်၊ သို့သော်...

စိတ်ခံစားမှုများသည် ၎င်းတို့၏ကိုယ်ပိုင်ယုတ္တိရှိကြောင်းကို မေ့ပစ်ရန် လွယ်ကူပါသည်။ . ကျွန်ုပ်တို့သည် ကျွန်ုပ်တို့၏စိတ်ခံစားချက်များကို ယုတ္တိရှိရှိနားလည်လာသောအခါ ၎င်းတို့ကို ပိုမိုကောင်းမွန်စွာနားလည်ပြီး စီမံခန့်ခွဲနိုင်မည်ဖြစ်သည်။

ကျွန်ုပ်တို့၏လူ့အဖွဲ့အစည်းသည် ကျွန်ုပ်တို့အား များစွာပေးဆောင်ထားသောကြောင့် ယုတ္တိဗေဒကိုတန်ဖိုးထားပါသည်။ သဘာဝဖြစ်စဉ်များကို နားလည်ရန်နှင့် ၎င်းတို့ကို ကျွမ်းကျင်ရန် ယုတ္တိဗေဒကို အသုံးပြုထားပါသည်။

စိတ်ခံစားမှုများကို ယုတ္တိဗေဒ၏ဆန့်ကျင်ဘက်အဖြစ် ရှုမြင်သောကြောင့် လူများစွာသည် စိတ်ခံစားမှုများတွင် ယုတ္တိဗေဒကို အသုံးမပြုကြပေ။ အကြောင်းပြချက်ဖြင့် နားလည်ရန်လိုအပ်သည့် အခြားသော သဘာဝဖြစ်စဉ်များကဲ့သို့ စိတ်ခံစားမှုများကို ကုသမည့်အစား စိတ်ခံစားချက်များကို ယုတ္တိဗေဒအရ အသုံးချ၍မရသော အရာတစ်ခုအဖြစ် ကျွန်ုပ်တို့အား လျစ်လျူရှုထားပါသည်။

စိတ်ခံစားမှုများကို ကော်ဇောအောက်တွင် တွန်းတင်ပြီး ကြိုးစားလုပ်ဆောင်ရန် ကျွန်ုပ်တို့အား တွန်းအားပေးခဲ့ပါသည်။ ပို၍ ဆင်ခြင်တုံတရားရှိပါ။

နာမည် အကြံပြုထားသည့်အတိုင်း Emotional Intelligence သည် စိတ်ခံစားမှုအတွက် ယုတ္တိဗေဒ သို့မဟုတ် ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးကို အသုံးချခြင်းနှင့် ပတ်သက်သည်။ စိတ်ခံစားမှုများကို ယုတ္တိဗေဒ၏ ဘောင်အပြင်ဘက်ရှိ အရာတစ်ခုအဖြစ် မြင်ခြင်းသည် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်နိမ့်ပါးမှုအတွက် ချက်ပြုတ်နည်းတစ်ခုဖြစ်သည်။

၆။ အသေးစိတ်ကိုဦးတည်ထားခြင်းမဟုတ်ပါ

Intrapersonal Intelligence သည် မိမိအကြောင်းကိုအသေးစိတ်ဦးတည်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။ သင့်စိတ်ခံစားချက်နှင့် စွမ်းအင်များတွင် အနည်းငယ်ပြောင်းလဲသွားသည်ကို သတိပြုမိပါသည်။ ယင်းအပြောင်းအရွှေ့များကို စီမံခန့်ခွဲခြင်းနှင့် အဆိုပါအပြောင်းအရွှေ့များကို စီမံခန့်ခွဲရခြင်းအကြောင်းရင်းကို ဖော်ထုတ်ပြသခြင်းဖြစ်သည်။

စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးသည် ဤအပြောင်းအရွှေ့များကို သင့်ကိုယ်သင် သိရှိရုံသာမက အာရုံခံနိုင်စွမ်းလည်းရှိသည်။အသေးအမွှား၊ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အပြောင်းအလဲတွေ တခြားသူတွေ။ ၎င်းသည် ၎င်းတို့၏ ခန္ဓာကိုယ်ဘာသာစကား၊ အသံနေအသံထားနှင့် စွမ်းအင်အဆင့်များကို အာရုံစိုက်နေပါသည်။

အခြားသူများအကြောင်း အသေးစိတ်ကို အသားပေးဖော်ပြခြင်းက ၎င်းတို့ကို ပိုနားလည်နိုင်စေသည်။ ၎င်းတို့တွင် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် သေးငယ်သော အပြောင်းအလဲများကို သင်သတိပြုမိပြီး ၎င်းတို့ကို ဖြစ်စေသောအရာကို နားလည်ပါ။ ဤကျွမ်းကျင်မှုအား ပြုစုပျိုးထောင်ခြင်းနှင့် ရိုသေလေးစားခြင်းဖြင့် ၎င်းတို့နှင့် သင့်အား နက်နဲသော စိတ်ခံစားမှုအဆင့်တွင် ချိတ်ဆက်နိုင်စေပါသည်။

၇။ တစ်ကိုယ်ကောင်းဆန်ခြင်း

လူသားများသည် တစ်ကိုယ်ကောင်းဆန်ရန် ကြိုးတပ်ထားသည်။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ဗဟိုပြုခြင်းသည် ကလေးများတွင် အမြင့်ဆုံးဖြစ်သော်လည်း ကြီးပြင်းလာသည်နှင့်အမျှ အခြားလူများမှာလည်း မိမိတို့၏စိတ်ထားရှိကြောင်း သိရှိလာကြသည်။ အခြားလူများတွင်လည်း အတွေးနှင့် စိတ်ခံစားမှုများ ရှိသည်ကို သူတို့နားလည်ပါသည်။

ဤအသိဥာဏ်သည် ၎င်းတို့တွင် စာနာမှုမျိုးစေ့များပင် ဖြစ်သည်။ သူတို့သည် လူပိုများလာ၍ ဆက်ဆံသောအခါတွင်၊ ၎င်းတို့သည် ပုံမှန်အားဖြင့် ၎င်းတို့၏ စာနာမှုကို အားကောင်းစေပါသည်။

ဤသို့ပင်လျှင် ကျွန်ုပ်တို့၏ ရှေးရိုးဆန်သော၊ တစ်ကိုယ်ကောင်းဆန်သော မိမိကိုယ်ကို ပြန်ပြောင်းရန် လွယ်ကူပါသည်။ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေး နိမ့်ပါးသူများသည် အခြားသူများ၏ လိုအပ်ချက်များနှင့် စိတ်ခံစားမှုများကို လျစ်လျူရှုသည်။ သူတို့တွင် တစ်ကိုယ်ကောင်းဆန်ပြီး အနိုင်ယူ-အရှုံးပေါ်သည့် စိတ်ဓာတ်ရှိသည်။

ဆန့်ကျင်ဘက်အားဖြင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးမြင့်မားသော ရင့်ကျက်သူများသည် အခြားသူများ၏ လိုအပ်ချက်နှင့် စိတ်ခံစားချက်များကို လျစ်လျူမရှုတတ်ပါ။ ၎င်းတို့တွင် အနိုင်ယူနိုင်သော စိတ်ဓာတ်ရှိသည်။

အအောင်မြင်ဆုံး အလုပ်နှင့် အချစ်ရေး ဆက်ဆံရေးများသည် ပါဝင်ပတ်သက်သူများတွင် အောင်နိုင်သော စိတ်ဓာတ်ရှိသူများ ဖြစ်သည်။ ဤစိတ်ထားကို ပြုစုပျိုးထောင်ရာတွင် အမြင့်ဆုံးသော စိတ်ခံစားမှုဆိုင်ရာ ဉာဏ်ရည်လိုအပ်ပါသည်။