මනෝවිද්‍යා සිසුන්, ගුරුවරුන් සහ වෘත්තිකයන් ඇතුළු බොහෝ පුද්ගලයන්ට සම්භාව්‍ය සහ ක්‍රියාකාරී කන්ඩිෂන් කිරීමේ සංකල්ප ව්‍යාකූල වේ. එබැවින් සම්භාව්‍ය සහ ක්‍රියාකාරී සමීකරණ ක්‍රියාවලීන් පිළිබඳ සරල පැහැදිලි කිරීමක් ලබා දීමට මම තීරණය කළෙමි. එය ඔබ කියවීමට යන දෙයට වඩා සරල විය නොහැක.

සම්භාව්‍ය සහ ක්‍රියාකාරී සමීකරණය යනු මිනිසුන් සහ අනෙකුත් සතුන් ඉගෙන ගන්නා ආකාරය පැහැදිලි කරන මූලික මනෝවිද්‍යාත්මක ක්‍රියාවලි දෙකකි. මෙම ඉගෙනුම් ක්‍රම දෙකටම පාදක වන මූලික සංකල්පය ආශ්‍රය වේ.

සරලව කිවහොත්, අපගේ මොළය ආශ්‍රිත යන්ත්‍ර වේ. අපි අපේ ලෝකය ගැන ඉගෙන ගැනීමට සහ වඩා හොඳ තීරණ ගැනීමට හැකි වන පරිදි අපි එකිනෙකා සමඟ දේවල් ඇසුරු කරමු.

අපට ඇසුරු කිරීමට මෙම මූලික හැකියාව නොතිබුනේ නම්, අපට ලෝකයේ සාමාන්‍ය ලෙස ක්‍රියා කර ජීවත් විය නොහැක. අවම තොරතුරු මත පදනම්ව ඉක්මන් තීරණ ගැනීමට සංගමය අපට ඉඩ සලසයි.

උදාහරණයක් ලෙස, ඔබ අහම්බෙන් රත් වූ උදුනක් ස්පර්ශ කරන විට, ඔබට වේදනාවක් දැනෙන අතර ඉක්මනින් ඔබේ අත පිටුපසට අදින්න. මෙය සිදු වූ විට, 'උණුසුම් උදුනක් ඇල්ලීම භයානකයි' කියා ඔබ ඉගෙන ගන්නවා. ඔබට ඉගෙනීමට මෙම හැකියාව ඇති නිසා, ඔබ 'උණුසුම් උදුන' 'වේදනාව' සමඟ ඇසුරු කරන අතර අනාගතයේදී මෙම හැසිරීම වළක්වා ගැනීමට ඔබ උපරිම උත්සාහයක් දරයි.

ඔබ එවැනි සංගමයක් (උණුසුම් උදුන = වේදනාව) පිහිටුවා නොගත්තේ නම්, ඔබ බොහෝ විට නැවතත් උණුසුම් උදුනක් ස්පර්ශ කර, ඔබේ අත පිළිස්සීමේ වැඩි අවදානමකට ලක් වනු ඇත.

එබැවින්, අපට දේවල් සම්බන්ධ කිරීම ප්‍රයෝජනවත් වේඔහුට අනවශ්‍ය යැයි හැඟෙන දෙයක් ඔහුට දෙයි . එබැවින් මෙය ධනාත්මක දඬුවමක් වනු ඇත.

දෙමව්පියන් දරුවාගේ ක්‍රීඩා කොන්සෝලය රැගෙන ගොස් එය කුටියක අගුළු දැමුවහොත්, ඔවුන් ඉවත් කරන්නේ දරුවාට අවශ්‍ය යැයි සිතන දෙයක්. මෙය සෘණාත්මක දඬුවමකි.

ක්‍රියාත්මක කරන්නේ කුමන ආකාරයේ ශක්තිමත් කිරීමක් හෝ දඩුවමක්ද යන්න මතක තබා ගැනීමට, හැසිරීම කරන්නා නිතරම මතකයේ තබා ගන්න. පිළිවෙලින් ශක්තිමත් කිරීම් හෝ දඬුවම් භාවිතා කරමින් වැඩි කිරීමට හෝ අඩු කිරීමට අපට අවශ්‍ය වන්නේ ඔහුගේ හැසිරීමයි.

එමෙන්ම, හැසිරීමක් කරන්නා කැමති දේ මතක තබා ගන්න. මේ ආකාරයෙන්, යමක් ලබා දීම සහ යමක් ඉවත් කිරීම ශක්තිමත් කිරීමක් ද දඩුවමක් ද යන්න ඔබට පැවසිය හැකිය.

අනුක්‍රමික ආසන්න කිරීම සහ හැඩගැස්වීම

ඔබ කවදා හෝ බල්ලන් දැක තිබේද? සහ අනෙකුත් සතුන් තම ස්වාමිවරුන්ගේ අණ පරිදි සංකීර්ණ උපක්‍රම සිදු කරයිද? එම සතුන් පුහුණු කර ඇත්තේ ඔපරේෂන් කන්ඩිෂනර් භාවිතා කරමිනි.

පැනීමෙන් පසු (හැසිරීම) බල්ලාට සංග්‍රහයක් (ධනාත්මක ශක්තිමත් කිරීමක්) ලැබෙන්නේ නම්, ඔබට බල්ලෙකු බාධකයක් උඩින් පැනීමට සැලැස්විය හැක. මෙය සරල උපක්රමයකි. බල්ලා ඔබේ අණ පරිදි පනින ආකාරය ඉගෙන ගෙන ඇත.

සුනඛයා අපේක්ෂිත සංකීර්ණ හැසිරීම් වලට ළං වන තෙක් බල්ලාට වැඩි ත්‍යාග ලබා දීමෙන් ඔබට මෙම ක්‍රියාවලිය දිගටම කරගෙන යා හැක. මෙය අනුප්‍රාප්තික ආසන්න කිරීම ලෙස හැඳින්වේ.

ඔබට බල්ලා පැනීමෙන් පසු ස්ප්‍රින්ට් එකක් කිරීමට අවශ්‍ය යැයි පවසන්න. බල්ලා පැනීමෙන් පසු ඔබට විපාක දිය යුතුයපසුව එය වේගයෙන් දිව ගිය පසු. අවසානයේදී, ඔබට ආරම්භක ත්‍යාගය (පැනීමෙන් පසු) ඉවත දැමිය හැකි අතර, බල්ලා පැනීම + ස්ප්‍රින්ට් හැසිරීම් අනුපිළිවෙල සිදු කරන විට පමණක් ඔහුට ත්‍යාග පිරිනැමිය හැකිය.

මෙම ක්‍රියාවලිය නැවත සිදු කිරීමෙන්, ඔබට බල්ලා පැනීමට + ස්ප්‍රින්ට් + පුහුණු කළ හැක. දුවන්න යනාදී වශයෙන් එක දිගට. මෙම ක්‍රියාවලිය හැඩ කිරීම .3

මෙම වීඩියෝව සයිබීරියානු හස්කිගේ සංකීර්ණ හැසිරීම් වල හැඩගැස්ම පෙන්නුම් කරයි:

ශක්තිමත් කිරීමේ කාලසටහන්

ක්‍රියාකාරී සමීකරණයේදී, ශක්තිමත් කිරීම ප්‍රතිචාරයක ප්‍රබලතාව වැඩි කරයි (ඉදිරියේදී සිදුවීමට වැඩි ඉඩක් ඇත). ශක්තිමත් කිරීම සපයන ආකාරය (ශක්තිමත් කිරීමේ කාලසටහන) ප්‍රතිචාරයේ ශක්තියට බලපායි. .

පාර්ශ්විකව ශක්තිමත් කිරීම සඳහා කාලය ගත වුවද, වර්ධනය කරන ලද ප්‍රතිචාරය වඳවී යාමට බෙහෙවින් ප්‍රතිරෝධී වේ.

ළමයෙකු විභාගයකදී හොඳින් ලකුණු ලබා ගන්නා සෑම අවස්ථාවකම රසකැවිලි ලබා දීම අඛණ්ඩව ශක්තිමත් කිරීමක් වනු ඇත. අනෙක් අතට, ඔහුට යම් වේලාවක කැන්ඩි ලබා දීම, නමුත් දරුවා හොඳින් ලකුණු ලබා ගන්නා සෑම අවස්ථාවකදීම අර්ධ වශයෙන් ශක්තිමත් කිරීමක් සිදු නොවේ.

අපි ශක්තිමත් කිරීම ලබා දෙන කාලය මත පදනම්ව විවිධ ආකාරයේ අර්ධ හෝ කඩින් කඩ ශක්තිමත් කිරීමේ කාලසටහන් තිබේ.

අපි ස්ථාවර වාර ගණනක් හැසිරීමෙන් පසු ශක්තිමත් කිරීම සපයන විට එය ස්ථාවර-අනුපාතය ලෙස හැඳින්වේ.

උදාහරණයක් ලෙස, දරුවා විභාග තුනකින් හොඳින් ලකුණු ගන්නා සෑම අවස්ථාවකම කැන්ඩි දීම. ඉන්පසුව, ඔහු විභාග තුනකින් හොඳින් ලකුණු ලබා ගැනීමෙන් පසු ඔහුට නැවත ත්‍යාග ලබා දීම සහ යනාදිය (හැසිරීමක් සිදු කරන ස්ථාවර වාර ගණන = 3).

නිශ්චිත කාල පරතරයකින් පසුව ශක්තිමත් කිරීම සපයන විට, එය <ලෙස හැඳින්වේ. 2>ස්ථාවර විරාම ශක්තිමත් කිරීමේ කාලසටහන.

උදාහරණයක් ලෙස, සෑම ඉරිදාවකම දරුවාට කැන්ඩි ලබා දීම ස්ථාවර-විරාම ශක්තිමත් කිරීමේ කාලසටහනක් (ස්ථාවර කාල පරතරය = දින 7) වේ.

මේවා ස්ථාවර ශක්තිමත් කිරීමේ කාලසටහන් සඳහා උදාහරණ විය. ශක්තිමත් කිරීමේ කාලසටහන ද විචල්‍ය විය හැක.

හැසිරීමක් අනපේක්ෂිත වාර ගණනක් පුනරාවර්තනය වීමෙන් පසු ශක්තිමත් කිරීම ලබා දෙන විට, එය විචල්‍ය-අනුපාතය ශක්තිමත් කිරීමේ කාලසටහන ලෙස හැඳින්වේ.

උදාහරණයක් ලෙස, 2, 4, 7 සහ 9 වතාවක් හොඳින් ලකුණු ලබා ගැනීමෙන් පසු දරුවාට කැන්ඩි ලබා දීම. 2, 4, 7, සහ 9 අහඹු සංඛ්‍යා බව සලකන්න. ස්ථාවර-අනුපාත ශක්තිමත් කිරීමේ කාලසටහනේ (3, 3, 3, සහ වෙනත්) ලෙස ස්ථාවර පරතරයකින් පසුව ඒවා සිදු නොවේ.

අනපේක්ෂිත කාල අන්තරවලින් පසුව ශක්තිමත් කිරීම ලබා දෙන විට, එය ලෙස හැඳින්වේ. variable-interval reinforcement කාලසටහන.

උදාහරණයක් ලෙස, දරුවාට දින 2 කට පසු කැන්ඩි ලබා දීම, පසුව දින 3 කට පසුව, දින 1 කට පසු යනාදිය. ස්ථාවර-විරාම ශක්තිමත් කිරීමේ කාලසටහනේ (දින 7) මෙන් ස්ථාවර කාල පරතරයක් නොමැත.

සාමාන්‍යයෙන්, විචල්‍ය ශක්තිමත් කිරීම් ස්ථාවර ශක්තිමත් කිරීම්වලට වඩා ප්‍රබල ප්‍රතිචාරයක් ජනනය කරයි. මෙයත්‍යාග ලබා ගැනීම පිළිබඳ ස්ථාවර අපේක්ෂාවන් නොමැති නිසා අපට ඕනෑම වේලාවක ත්‍යාගය ලැබෙනු ඇතැයි සිතීමට ඉඩ ඇත. මෙය බෙහෙවින් ඇබ්බැහි විය හැක.

සමාජ මාධ්‍ය දැනුම්දීම් විචල්‍ය ශක්තිමත් කිරීම් සඳහා හොඳ උදාහරණයකි. (විචල්‍ය-විරාමය) සහ චෙක්පත් කීයකට පසුව (විචල්‍ය-අනුපාතය) ඔබට දැනුම් දීමක් (ශක්තිමත් කිරීම) ලබා ගැනීමට යන්නේදැයි ඔබ නොදනී.

එබැවින් ඔබ දැනුම්දීමක් ලැබීමේ අපේක්ෂාවෙන් ඔබේ ගිණුම (ශක්තිමත් කළ හැසිරීම) පරීක්ෂා කිරීමට ඉඩ ඇත.

යොමු:

1. Öhman, A., Fredrikson, M., Hugdahl, K., & Rimmö, P. A. (1976). මානව සම්භාව්‍ය කන්ඩිෂන්කරණයේ සම විභවතාවයේ පරිශ්‍රය: භීතිකාවක් විය හැකි උත්තේජක සඳහා කොන්දේසි සහිත විද්‍යුත් චර්ම ප්‍රතිචාර. පර්යේෂණාත්මක මනෝවිද්‍යාව පිළිබඳ සඟරාව: සාමාන්‍ය , 105 (4), 313.
2. McNally, R. J. (2016). සෙලිග්මන්ගේ "භීතිකාව සහ සූදානම" (1971) උරුමය. චර්යා චිකිත්සාව , 47 (5), 585-594.
3. Peterson, G. B. (2004). විශිෂ්ට ආලෝකමත් දවසක්: BF Skinner විසින් හැඩගැස්වීම සොයා ගැනීම. චර්යාව පිළිබඳ පර්යේෂණාත්මක විශ්ලේෂණයේ සඟරාව , 82 (3), 317-328.
4. Ferster, C. B., & ස්කිනර්, B. F. (1957). ශක්තිමත් කිරීමේ කාලසටහන්.

සම්භාව්‍ය සමීකරණය යනු කුමක්ද?

සම්භාව්‍ය සමීකරණය විද්‍යාත්මකව අයිවන් විසින් කරන ලද සුප්‍රසිද්ධ අත්හදා බැලීම් වලදී ප්‍රදර්ශනය කරන ලදී. Pavlov ඛේඨාර බල්ලන් සම්බන්ධ. තම බල්ලන්ට කෑම පිළිගන්වන විට පමණක් නොව, කෑම පිළිගැන්වීමට මොහොතකට පෙර සීනුවක් නාද වන විටත් උන්ට කෙළ හලන බව ඔහු දුටුවේය.

එය කෙසේ විය හැකිද?

ආහාර නැරඹීමෙන් හෝ ආඝ්‍රාණය කිරීමෙන් ඇතිවන ලවණ විමෝචනය අර්ථවත් කරයි. අපිත් ඒක කරනවා නමුත් බෙල් නාදයක් ඇහෙනකොට බල්ලන්ට කෙළ හලන්නේ ඇයි?

ඔවුන්ට කෑම දෙන විට සීනුව නාද වූ නිසා බල්ලන් නාද කරන සීනුව ආහාර සමඟ සම්බන්ධ කර ඇත. අතර ම. බල්ලන්ට 'ආහාර' 'නාද සීනුව' සමඟ සම්බන්ධ කිරීමට තරම් වාර ගණනක් මෙය සිදුවී ඇත.

පව්ලොව්, ඔහුගේ අත්හදා බැලීම් වලදී සොයාගත්තේ, ඔහු ආහාර ඉදිරිපත් කළ විට සහ එකවර සීනුව නාද කළ විට, ආහාර නොදැක්වුවද, සීනුව නාද කරන විට බල්ලන්ට කෙළ ගැසීමය.

මේ ආකාරයෙන්, සීනුව ඇසීමට ප්‍රතිචාර වශයෙන් බල්ලන්ට කෙළ ගැසීම සඳහා ‘කොන්දේසි’ කර තිබුණි. වෙනත් වචන වලින් කිවහොත්, බල්ලන් අත්පත් කරගෙන ඇත කොන්දේසි සහිත ප්‍රතිචාරයක්.

ඔබට අදාළ නියමයන් පිළිබඳව හුරුපුරුදු වීමට හැකි වන පරිදි සියල්ල මුල සිටම ආරම්භ කරමු.

සමීකරණය කිරීමට පෙර

ආරම්භයේදී, ආහාර ඉදිරිපත් කරන විට බල්ලන්ට කෙළ ගැසීම- aආහාර ඉදිරිපත් කිරීම සාමාන්‍යයෙන් ජනනය කරන සාමාන්‍ය ප්‍රතිචාරය. මෙහිදී, ආහාර යනු කොන්දේසි විරහිත උත්තේජකය (එක්සත් ජනපදය) වන අතර ලවණ වීම කොන්දේසි විරහිත ප්‍රතිචාරය (UR) වේ.

ඇත්ත වශයෙන්ම, 'කොන්දේසි විරහිත' යන යෙදුම භාවිතා කිරීමෙන් පෙන්නුම් කරන්නේ කිසිදු සම්බන්ධයක්/සමීකරණයක් තවමත් සිදු වී නොමැති බවයි.

සමීකරණය තවම සිදුවී නැති නිසා, දැනට සුනඛයන් තුළ කිසිදු ප්‍රතිචාරයක් ඇති නොකරන නිසා සීනුව නාද කිරීම උදාසීන උත්තේජකයක් (NS) වේ.

සමීකරණය අතරතුර

උදාසීන උත්තේජකය (නාද සීනුව) සහ කොන්දේසි විරහිත උත්තේජකය (ආහාර) නැවත නැවතත් බල්ලන්ට ඉදිරිපත් කළ විට, ඔවුන් සුනඛයන්ගේ මනසෙහි යුගල වේ.

කොතෙක්ද යත්, උදාසීන උත්තේජකය (නාද සීනුව) පමණක් කොන්දේසි විරහිත උත්තේජකය (ආහාර) හා සමාන බලපෑමක් (කෙල විමෝචනය) නිපදවයි.

සමීකරණය සිදු වූ පසු, නාද වන සීනුව (පෙර NS) දැන් කොන්දේසිගත උත්තේජකය (CS) බවට පත් වන අතර (පෙර UR) දැන් කොන්දේසි සහිත ප්‍රතිචාරය (CR) බවට පත් වේ.

මුල් අවධියේදී බල්ලා නව ප්‍රතිචාරයක් (CR) ලබා ගැනීමේ ක්‍රියාවලියක යෙදී සිටින නිසා ආහාර (එක්සත් ජනපදය) නාද කරන සීනුව (NS) සමඟ යුගලනය කර ඇති බැවින් එය අත්පත් කර ගැනීම ලෙස හැඳින්වේ.

සමීකරණයෙන් පසු

සමීකරණයෙන් පසුව, නාද කරන සීනුව පමණක් ලවණ පිටවීම ඇති කරයි. කාලයාගේ ඇවෑමෙන්, නාද කරන සීනුව සහ ආහාර තවදුරටත් යුගලනය නොවන නිසා මෙම ප්‍රතිචාරය අඩු වේ.

වෙනත් වචන වලින් කිවහොත්, යුගලය දුර්වල හා දුර්වල වේ.මෙය කොන්දේසිගත ප්‍රතිචාරයේ වඳවීම ලෙස හැඳින්වේ.

ස්වාභාවිකව සහ ස්වයංක්‍රීයව ලවණ විමෝචනය ඇති කරන ආහාර සමඟ යුගල නොකළහොත්, නාද කරන සීනුව සහ එහිම ලවණ පිටවීම ප්‍රබෝධමත් කිරීමට බල රහිත බව සලකන්න.

එබැවින් වඳ වී යාම සිදු වූ විට, කොන්දේසි සහිත උත්තේජනය උදාසීන උත්තේජකයක් බවට පත් වේ. සාරාංශයක් ලෙස, යුගල කිරීම මගින් කොන්දේසි විරහිත ප්‍රතිචාරයක් ඇති කිරීමට කොන්දේසි විරහිත උත්තේජකයක හැකියාව තාවකාලිකව 'ණයට' ගැනීමට මධ්‍යස්ථ උත්තේජකය සක්‍රීය කරයි.

කොන්දේසිගත ප්‍රතිචාරයක් වඳ වී ගිය පසු, එය විරාමයකින් පසුව නැවත මතු විය හැක. මෙය ස්වයං ප්‍රකෘතිය ලෙස හැඳින්වේ.

සාමාන්‍යකරණය සහ වෙනස්කම් කිරීම

සම්භාව්‍ය සමීකරණයේදී, උත්තේජක සාමාන්‍යකරණය යනු සමාන උත්තේජකවලට නිරාවරණය වන විට කොන්දේසි සහිත ප්‍රතිචාරය ලබා ගැනීමට ජීවීන්ගේ ප්‍රවණතාවයයි. කොන්දේසිගත උත්තේජනයට.

මෙලෙස සිතන්න - මනස සමාන දේ එකම ලෙස වටහා ගැනීමට නැඹුරු වේ. එබැවින් Pavlov ගේ බල්ලන්, විශේෂිත සීනු නාදයක් ඇසීමේදී කෙල ගැසීමේ කොන්දේසිය ලබා දී තිබුණද, වෙනත් සමාන ශබ්ද ඇති වස්තූන් වලට ප්‍රතිචාර වශයෙන් ලවණ පිටවීමටද ඉඩ ඇත.

සමීකරණය කිරීමෙන් පසු, Pavlov ගේ බල්ලන් නාද වන ගින්නකට නිරාවරණය වීමේදී කෙළ ගැසීම සිදු කරයි. අනතුරු ඇඟවීම, බයිසිකල් මුද්දක් හෝ වීදුරු තහඩුවලට තට්ටු කිරීම, මෙය සාමාන්‍යකරණයට උදාහරණයක් වනු ඇත.

මෙම සියලු උත්තේජක, වෙනස් වුවත්, එක එක හඬට සමානයිවෙනත් සහ කොන්දේසිගත උත්තේජකයට (නාද සීනුව). කෙටියෙන් කිවහොත්, සුනඛයාගේ මනස මෙම විවිධ උත්තේජක එකම ලෙස දකියි, එකම කොන්දේසි සහිත ප්‍රතිචාරයක් ජනනය කරයි.

නිදසුනක් වශයෙන්, ඔබ මීට පෙර කවදාවත් දැක නැති ආගන්තුකයෙකු වටා ඔබට අපහසුතාවයක් දැනෙන්නේ මන්දැයි මෙයින් පැහැදිලි වේ. සමහර විට ඔවුන්ගේ මුහුණේ ලක්ෂණ, ඇවිදීම, කටහඬ හෝ කතා කරන ආකාරය ඔබ අතීතයේ වෛර කළ පුද්ගලයෙකු ඔබට මතක් කර දෙයි.

පව්ලොව්ගේ බල්ලන්ට මෙම සාමාන්‍යකරණය වූ උත්තේජක සහ පරිසරයේ වෙනත් අදාළ නොවන උත්තේජක අතර වෙනස හඳුනා ගැනීමට ඇති හැකියාව වෙනස් කොට සැලකීම ලෙස හැඳින්වේ. එබැවින්, සාමාන්‍යකරණය නොකළ උත්තේජක අනෙකුත් සියලුම උත්තේජක වලින් වෙනස් කොට සැලකේ.

භීතිකාව සහ සම්භාව්‍ය සමීකරණය

අපි බිය සහ භීතිකාවන් කොන්දේසි සහිත ප්‍රතිචාර ලෙස සලකන්නේ නම්, අපට යෙදිය හැක. මෙම ප්‍රතිචාර වඳ වී යාමට සම්භාව්‍ය සමීකරණ මූලධර්ම.

උදාහරණයක් ලෙස, ප්‍රසිද්ධියේ කතා කිරීමට බිය වන පුද්ගලයෙකු ප්‍රසිද්ධියේ කතා කිරීමට නැඟිටින විට මුලින් නරක අත්දැකීම් කිහිපයක් අත්විඳිය හැකිය.

ඔවුන්ට දැනෙන බිය සහ අපහසුතාව සහ 'ලබා ගැනීමේ ක්‍රියාව' කතා කිරීමට දක්වා' යුගල වී ඇත්තේ තනිවම කතා කිරීමට නැඟී සිටීමේ අදහස දැන් බිය ප්‍රතිචාරය ජනනය කරයි.

මෙම පුද්ගලයා මුල් බිය නොතකා නිතර කතා කිරීමට නැඟිටින්නේ නම්, අවසානයේදී 'ප්‍රසිද්ධියේ කතා කිරීම ' සහ 'බිය ප්‍රතිචාරය' නොගැලපේ. බිය ප්‍රතිචාරය වඳ වී යනු ඇත.

ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, පුද්ගලයා බියෙන් මිදෙයි.ප්රසිද්ධ කතා. මෙය කළ හැකි ක්‍රම දෙකක් තිබේ.

පළමුව, බිය පහව ගොස් අවසානයේ පහව යන තුරු නොකඩවා පුද්ගලයා බියට පත් තත්ත්වයට නිරාවරණය කරන්න. මෙය ගංවතුර ලෙස හඳුන්වන අතර එය එක් වරක් සිදුවීමකි.

විකල්පයක් ලෙස, පුද්ගලයාට ක්‍රමානුකූල densensitization ලෙස හඳුන්වන දෙයට ලක් විය හැක. පුද්ගලයා දීර්ඝ කාල පරිච්ඡේදයක් තුළ ක්‍රමයෙන් විවිධ භීතියට නිරාවරණය වේ, සෑම නව තත්වයක්ම පෙර පැවති තත්වයට වඩා අභියෝගාත්මක වේ.

සම්භාව්‍ය සමීකරණයේ සීමාවන්

සම්භාව්‍ය සමීකරණය ඔබට ඕනෑම දෙයක් සමඟ ඕනෑම දෙයක් යුගල කළ හැකි යැයි සිතීමට හේතු විය හැක. ඇත්ත වශයෙන්ම, මෙය ප්‍රදේශයේ වැඩ කරන න්‍යායවාදීන්ගේ මුල් උපකල්පනවලින් එකකි. ඔවුන් එය හැඳින්වූයේ equipotentiality යනුවෙනි. කෙසේ වෙතත්, ඇතැම් උත්තේජක සමහර උත්තේජක සමඟ වඩාත් පහසුවෙන් යුගලනය වන බව පසුව දැනගන්නට ලැබුණි. සමහර ආකාරයේ උත්තේජක සඳහා ප්‍රතිචාර උත්පාදනය කිරීමට අප 'ජීව විද්‍යාත්මකව සූදානම්' විය හැකිය. 2

උදාහරණයක් ලෙස, අපගෙන් බොහෝ දෙනෙක් මකුළුවන්ට බිය වන අතර නූල් මිටියක් දුටු විට මෙම බිය ප්‍රතිචාරය ද ඇති විය හැක. මකුළුවෙක් ලෙස වරදවා වටහා ගැනීම (සාමාන්යකරණය).

අජීවී වස්තූන් සඳහා මෙවැනි සාමාන්‍යකරණයක් සිදුවන්නේ කලාතුරකිනි. පරිණාමීය පැහැදිලි කිරීම නම්, අපේ මුතුන් මිත්තන්ට අජීවී වස්තූන්ට වඩා සජීවී (විලෝපිකයන්, මකුළුවන්, සර්පයන්) වස්තූන් කෙරෙහි බිය වීමට වැඩි හේතුවක් තිබූ බවයි.වස්තූන්.

මෙයින් අදහස් කරන්නේ ඔබ සමහර විට ලණු කැබැල්ලක් සර්පයෙකු ලෙස වරදවා වටහා ගත හැකි නමුත් ඔබ සර්පයෙකු ලණු කැබැල්ලක් ලෙස වරදවා වටහා නොගන්නා බවයි.

මෙහෙයුම් සමීකරණය

සම්භාව්‍ය කන්ඩිෂනින් අපි සිදුවීම් ඇසුරු කරන ආකාරය ගැන කතා කරන අතරම, ක්‍රියාකාරී කන්ඩිෂනින් අපගේ හැසිරීම එහි ප්‍රතිවිපාක සමඟ සම්බන්ධ කරන ආකාරය ගැන කතා කරයි.

මෙහෙයුම් කන්ඩිෂනින් අපට පවසන්නේ එහි ප්‍රතිවිපාක මත පදනම් වූ හැසිරීමක් පුනරාවර්තනය කිරීමට අප කෙතරම් දුරට ඉඩ තිබේද යන්නයි.

ඔබේ හැසිරීම අනාගතයේදී සිදුවීමට ඉඩ ඇති ප්‍රතිවිපාකය ශක්තිමත් කිරීම ලෙස හඳුන්වන අතර ඔබේ හැසිරීම අනාගතයේදී සිදුවීමට ඇති ඉඩකඩ අඩු කරන ප්‍රතිවිපාකය දඬුවම්<3 ලෙස හැඳින්වේ>.

උදාහරණයක් ලෙස, දරුවෙකු පාසලේදී හොඳ ලකුණු ලබා ගන්නා බවත් ඔහුගේ දෙමාපියන් ඔහුට ඔහුගේ ප්‍රියතම ක්‍රීඩා කොන්සෝලය මිල දී ගෙන ඔහුට ත්‍යාග පිරිනමන බවත් පවසන්න.

දැන්, ඔහු අනාගත පරීක්ෂණ වලදී ද හොඳින් දස්කම් දැක්වීමට වැඩි ඉඩක් ඇත. . මක්නිසාද යත්, සූදු කොන්සෝලය විශේෂිත හැසිරීමක (හොඳ ශ්‍රේණි ලබා ගැනීම) තවත් අනාගත සිදුවීම් දිරිමත් කිරීම සඳහා ශක්තිමත් කිරීමක් වන බැවිනි.

අනාගතයේ එම හැසිරීමේ සම්භාවිතාව වැඩි කිරීම සඳහා හැසිරීමක් කරන්නාට කැමති දෙයක් දෙන විට එය ධනාත්මක ශක්තිමත් කිරීම ලෙස හැඳින්වේ.

ඉතින්, ඉහත උදාහරණයේ දී, සූදු කොන්සෝලය ධනාත්මක ශක්තිමත් කිරීමක් වන අතර එය දරුවාට ලබා දීම ධනාත්මක ශක්තිමත් කිරීමකි.

කෙසේ වෙතත්, ධනාත්මක ශක්තිමත් කිරීම යනු සංඛ්‍යාතය ඇති එකම ක්‍රමය නොවේ.අනාගතයේ දී විශේෂිත හැසිරීම් වැඩි විය හැක. දෙමව්පියන්ට දරුවාගේ 'හොඳ ලකුණු ලබා ගැනීමේ' හැසිරීම ශක්තිමත් කළ හැකි තවත් ක්‍රමයක් තිබේ.

ළමයා අනාගත පරීක්ෂණ වලදී හොඳින් කරන බවට පොරොන්දු වුවහොත්, ඔහුගේ දෙමාපියන් දැඩි ලෙස ක්‍රියා නොකරන අතර සමහර සීමාවන් ඉවත් කළ හැකිය. කලින් ඔහු මත පටවා ඇත.

මෙම අනවශ්‍ය රීතිවලින් එකක් 'සතියකට වරක් වීඩියෝ ක්‍රීඩා කරන්න' විය හැක. දෙමව්පියන් මෙම නීතිය ඉවත් කර දරුවාට සතියකට දෙවරක් හෝ තුන් වතාවක් වීඩියෝ ක්‍රීඩා කළ හැකි බව පැවසිය හැකිය.

දරුවා, පෙරළා පාසලේ හොඳින් දස්කම් දැක්වීමට සහ 'හොඳ ලකුණු ලබා ගැනීම' දිගටම කරගෙන යා යුතුය.

මෙවැනි ශක්තිමත් කිරීම්, අනවශ්‍ය දෙයක් (දැඩි රීතියක්) ගෙන ඇති විට චර්යාවක් කරන්නාගෙන් ඈත් වීම, සෘණ ශක්තිමත් කිරීම ලෙස හැඳින්වේ.

ඔබට එය මේ ආකාරයෙන් මතක තබා ගත හැක- 'ධනාත්මක' යනු සෑම විටම යම් දෙයක් දී ඇත හැසිරීමක් කරන්නාට සහ 'සෘණ' යනු සෑම විටම යමක් ඉවත් කර ඇත ඒවා.

ඉහත ධනාත්මක සහ සෘණාත්මක ශක්තිමත් කිරීම් යන අවස්ථා දෙකේදීම, ශක්තිමත් කිරීමේ අවසාන ඉලක්කය එකම බව සලකන්න, එනම් හැසිරීමක අනාගත සම්භාවිතාව වැඩි කිරීම හෝ හැසිරීම ශක්තිමත් කිරීම (හොඳ ලකුණු ලබා ගැනීම).

එය අපට යමක් ලබා දීම (+) හෝ යමක් ඉවතට ගැනීම (-) ශක්තිමත් කිරීම සැපයිය හැකිය. ඇත්ත වශයෙන්ම, හැසිරීම කරන්නා කැමති දෙයක් ලබා ගැනීමට අවශ්ය වන අතර යමක් ඉවත් කිරීමට අවශ්ය වේනුසුදුසුය.

ඔවුන්ට මෙම අනුග්‍රහයන් එකක් හෝ දෙකම කිරීමෙන් ඔවුන් ඔබට අවනත වීමටත් ඔබට අනාගතයේදී ඔවුන් නැවත කිරීමට අවශ්‍ය හැසිරීම නැවත කිරීමටත් ඉඩ ඇත.

මෙතෙක්, අපි ශක්තිමත් කිරීම ක්‍රියා කරන ආකාරය සාකච්ඡා කර ඇත. හැසිරීමේ ප්රතිවිපාක ගැන සිතීමට තවත් ක්රමයක් තිබේ.

දඬුවම්

චර්යාවක ප්‍රතිඵලය අඩු චර්යාව අනාගතයේදී සිදුවීමට ඉඩ ඇති විට එහි ප්‍රතිඵලය දඬුවම් ලෙස හැඳින්වේ. . එබැවින් ශක්තිමත් කිරීම අනාගතයේ හැසිරීමක් ඇතිවීමේ සම්භාවිතාව වැඩි කරන අතර දඬුවම් එය අඩු කරයි.

ඉහත උදාහරණය දිගටම කරගෙන යමින්, වසරක් හෝ ඊට වැඩි කාලයකට පසු, දරුවා පරීක්ෂණ වලදී නරක ලෙස ක්‍රියා කිරීමට පටන් ගනී. ඔහු උමතු වී ඉගෙනීමට වඩා වීඩියෝ ක්‍රීඩා සඳහා වැඩි කාලයක් කැප කළේය.

දැන්, මෙම හැසිරීම (නරක ලකුණු ලබා ගැනීම) අනාගතයේදී දෙමාපියන්ට අඩුවෙන් අවශ්‍ය දෙයකි. අනාගතයේදී මෙම හැසිරීමේ සංඛ්යාතය අඩු කිරීමට ඔවුන්ට අවශ්යය. එබැවින් ඔවුන්ට දඩුවම් භාවිතා කිරීමට සිදුවේ.

නැවතත්, දරුවාගේ හැසිරීම අඩු කිරීමට පෙළඹවීම සඳහා ඔවුන් යමක් (+) දෙනවාද (-) යමක් ලබා දෙනවාද (-) යමක් ලබා දෙනවාද යන්න මත දෙමාපියන්ට දඩුවම් දෙයාකාරයකින් භාවිතා කළ හැක ( නරක ලකුණු ලබා ගැනීම).

මෙවර, දෙමව්පියන් දරුවාගේ හැසිරීම අධෛර්යමත් කිරීමට උත්සාහ කරන නිසා ඔවුන්ට අනවශ්‍ය දෙයක් ලබා දීමට හෝ දරුවාට අවශ්‍ය දෙයක් රැගෙන යාමට සිදු වේ.

දෙමව්පියන් නැවත පනවන්නේ නම් දරුවා මත දැඩි නීති, ඔවුන්