Hoe vaak heb je iemand, of zelfs jezelf, horen zeggen: "Ik begin morgen" of "Ik begin maandag" of "Ik begin volgende maand" als er een nieuwe gewoonte moet worden gevormd of een nieuw project om aan te werken? Wat zit er achter deze veel voorkomende menselijke neiging?

Ik heb het hier niet over uitstelgedrag, wat een algemene term is voor het uitstellen van actie, maar over het uitstellen van actie om jezelf vervolgens te beloven dat je het op een perfect moment in de nabije toekomst zult doen. Uitstelgedrag is dus slechts een deel van dit fenomeen.

Achter elke menselijke actie, beslissing of belofte zit een soort beloning. Dus wat levert het ons op als we belangrijke acties uitstellen en onszelf beloven dat we ze op een ideaal moment in de toekomst zullen doen?

De illusie van een perfect begin

In de natuur zien we overal perfecte begin- en eindpunten. Alles lijkt een begin en een eind te hebben. Levende wezens worden geboren, worden oud en sterven dan elke keer in die volgorde. Veel natuurlijke processen zijn cyclisch.

Elk tijdstip in een cyclus kan worden beschouwd als een begin of een einde. De zon komt op, gaat onder en komt weer op. Bomen werpen hun bladeren af in de winter, bloeien in de zomer en worden weer kaal in de winter. Je snapt het wel.

Dit perfecte patroon van bijna alle natuurlijke processen heeft ons op een heel diep niveau doen geloven dat als we iets perfect beginnen, het ook perfect zal verlopen en perfect zal eindigen. Het lijkt inderdaad te gebeuren in natuurlijke processen, maar als het op menselijke activiteiten aankomt, kan niets minder waar zijn.

Een perfect mens die alles perfect doet, kan alleen maar een fictief personage zijn. Toch weerhoudt dit de meesten van ons er niet van om te geloven dat als we ergens op een perfect moment aan beginnen, we het perfect kunnen doen.

Dit is, denk ik, de belangrijkste reden waarom mensen nieuwjaarsvoornemens maken en denken dat als ze vanaf de 1e van de volgende maand met hun gewoontes beginnen, de dingen waarschijnlijk beter zullen gaan. Lidmaatschappen van sportscholen zijn meestal veel hoger in januari dan in december.

Zelfs op dit moment, als je besluit iets te doen, laten we zeggen een boek lezen, zul je waarschijnlijk een tijd kiezen die een perfect begin vertegenwoordigt, bijv. 8:00 of 10:00. of 3:30. Het zal zelden iets zijn als 8:35 of 10:45 of 2:20 uur.

Deze tijden lijken gewoon vreemd, niet geschikt om grootse ondernemingen te beginnen. Grootse ondernemingen hebben een perfect begin nodig en een perfect begin moet leiden tot een perfect einde.

Dit is de eerste, zij het subtiele, beloning die we krijgen door ons werk uit te stellen en te besluiten het op een perfect moment in de nabije toekomst te doen. De tweede beloning is niet alleen subtieler maar ook verraderlijker, een klassiek voorbeeld van menselijk zelfbedrog dat ons vast kan houden in onze slechte gewoonten.

'Je hebt mijn toestemming'

Om licht te werpen op deze heimelijke en verraderlijke beloning, moet ik eerst uitleggen wat er echt in je hoofd omgaat wanneer je acties uitstelt en jezelf belooft om ze in de toekomst te doen. Het heeft, net als bijna al het andere menselijke gedrag, veel te maken met psychologische stabiliteit.

Stel, je hebt vier dagen om je voor te bereiden op een examen. Vandaag is de eerste dag en je hebt helemaal geen zin om te studeren. Je doet liever iets leuks, zoals films kijken of videospelletjes spelen.

In gewone omstandigheden laat je geest je niet zomaar je studie vergeten en begint plezier te maken. Het blijft je waarschuwen dat er iets belangrijks aankomt en dat je je daarop moet voorbereiden.

Laten we zeggen dat je de waarschuwing negeert en aliens op je PlayStation in elkaar begint te slaan. Na een tijdje komt de waarschuwing opnieuw en misschien een beetje sterk, zodat je er psychisch onstabiel van wordt.

Je pauzeert het spel en denkt even na, "Ik heb binnenkort een examen, wanneer ga ik daarvoor studeren?" Je geest is erin geslaagd je ernstig te waarschuwen.

Vandaag wil je alleen maar plezier maken. Maar je verstand blijft je tegensputteren en zegt, "Gast, Examen! Examen!"

Je moet je gedachten tot rust brengen zodat je je spel in alle rust kunt spelen. Dus je bedenkt een ingenieus plan. Je vertelt jezelf zoiets als dit

"Ik begin vanaf morgen en drie dagen zouden voldoende moeten zijn voor de voorbereiding."

Wat een leugen! Je hebt geen idee of drie dagen voldoende zijn of niet. Daarom gebruik je "moeten" en niet "zal" Maar je verstand is nu tevreden. Je hebt het weten te overtuigen.

Het is je gelukt om het stil te krijgen. "Je hebt mijn toestemming zoon, geniet ervan!" En als je geest je niet lastigvalt, word je psychologisch stabiel.

Daar ging het allemaal om: psychologische stabiliteit herwinnen.

Dit geldt niet alleen voor examens. Neem elke goede gewoonte of elk belangrijk project dat mensen willen starten en je zult zien dat ze hetzelfde patroon volgen. Het dient slechts twee doelen: de geest tot rust brengen en zichzelf toestemming geven om zich over te geven aan pleziertjes. Wat er in de toekomst echt gebeurt, doet er niet toe.

Tom: "Ik wil nog een pizza eten."

Toms gedachten: "Nee! Eén is genoeg! Je lichaamsgewicht is verre van ideaal."

Tom: "Ik beloof het, ik begin vanaf volgende week met hardlopen."

Toms gedachten: "Oké, je hebt mijn toestemming. Je mag het hebben."

Is hij serieus van plan om vanaf volgende week te vluchten? Maakt niet echt uit. Hij slaagde erin om zijn gedachten voorlopig tot rust te brengen.

Amir: "Ik heb zin in een actiefilm."

Amir's geest: "Maar hoe zit het dan met dat boek dat je vandaag af moet hebben?"

Amir: "Ik kan het morgen afmaken. De hel breekt niet los als ik het een dag uitstel."

Amir's geest: "Oké schat, je hebt mijn toestemming, ga kijken!"

Ik zeg niet dat elke keer dat we iets uitstellen, we dat doen om toe te geven aan ons ongewenste gewoontegedrag. Soms kan het uitstel heel redelijk en rationeel zijn.

Het kan zelfs de beste beslissing zijn die je op dat moment kunt nemen. Ik beschouw plezierige activiteiten ook niet als slecht - alleen wanneer ze onze belangrijke doelen in de weg staan of wanneer ze veranderen in verslavend gedrag.

Het doel van deze post was om je te laten zien welke hersenspelletjes we spelen om onszelf ervan te overtuigen dat we het juiste doen, zelfs als we diep van binnen weten dat het niet het juiste is om te doen.

Als we ons bewust worden van wat we werkelijk doen, zullen we ons gedrag veranderen. Je kunt datgene waarvan je je niet bewust bent niet veranderen.