Als we aan verraad denken, denken we vaak aan verraad in romantische relaties en huwelijken. Hoewel dergelijk verraad natuurlijk zeer schadelijk is voor het slachtoffer, kan het verraad van vrienden ook schadelijk zijn. Toch praten mensen er niet zo vaak over.

In dit artikel bespreken we het fenomeen van vriendschapsverraad. Ons richten op het verraden van vrienden is belangrijk omdat bijna alle relaties beginnen als vriendschappen. Als je verraad op vriendschapsniveau kunt begrijpen en ermee om kunt gaan, kun je het ook op relatieniveau aan.

Verraad en hechte relaties

Wij mensen hebben bepaalde behoeften die alleen vervuld kunnen worden door hechte relaties en vriendschappen aan te gaan met anderen. Dit zijn relaties van geven en nemen waarbij we voordelen krijgen van anderen en tegelijkertijd voordelen bieden aan hen.

Om verraad te laten gebeuren, moet je eerst in de persoon investeren. Als je helemaal niet in hem of haar investeert, is er geen risico op verraad.

De kans dat een vreemde je verraadt is het kleinst. Zelfs als ze dat doen, doet het niet zoveel pijn als verraad door een goede vriend. Je vijanden kunnen je niet verraden. Je hebt geen vertrouwen in deze mensen. Je vertrouwt ze om te beginnen al niet.

In vriendschappen investeer je echter je tijd, energie en middelen. Dat doe je alleen omdat je dingen van hen terug verwacht. Als je weinig of niets terugkrijgt, voel je je verraden.

De psychologische ervaring van verraad

De mate van pijn die je voelt als je verraden wordt, is evenredig met hoeveel je in de vriendschap geïnvesteerd hebt. De gevoelens van pijn zijn er om je te motiveren je relatie met de verrader opnieuw te evalueren.

Je kunt niet blijven investeren in iemand zonder dat je er iets voor terugkrijgt. Wanneer je je slecht voelt nadat iemand je verraden heeft, geeft je geest je in feite een kans om je investeringen ergens anders op te richten.

Onze voorouders die zo'n mechanisme niet hadden ontwikkeld, zouden ten koste van zichzelf zijn blijven investeren in onvruchtbare vriendschappen en allianties.

Daarom hebben we een mechanisme in ons brein dat gevoelig is voor signalen van verraad.

Met andere woorden, zelfs als we een vleugje verraad ruiken in een hechte relatie, zullen we er waarschijnlijk op springen. Zulke gevallen laten passeren zou te kostbaar zijn geweest voor onze voorouders.

Kortom, we gaan vriendschappen aan met bepaalde verwachtingen. We investeren in de andere persoon en proberen vertrouwen te kweken. Wanneer dat vertrouwen geschonden wordt, voelen we ons verraden. De gevoelens van verraad motiveren ons om toekomstig verraad van dezelfde persoon te vermijden en onze investeringen elders te doen.

Opzettelijk vs. onopzettelijk verraad

Gewoon omdat je voel Verraden betekent niet noodzakelijkerwijs dat je vriend(in) je opzettelijk heeft verraden. Zoals in het vorige hoofdstuk is gezegd, is ons mechanisme om bedrog te detecteren zeer actief en staat het klaar om op te springen en gevallen van verraad te roepen. Het wil ons gewoon beschermen.

Het is echter cruciaal om onderscheid te maken tussen opzettelijk en onopzettelijk verraad. Alleen als je zeker weet dat je vriend(in) je opzettelijk heeft verraden, moet je een actie overwegen zoals het beëindigen van je vriendschap.

Daarvoor moet je hen de kans geven om hun kant van het verhaal uit te leggen. Natuurlijk kan dit hen de kans geven om te liegen of smoesjes te verzinnen. Maar als hun verhaal klopt, is het waarschijnlijker dat je te snel was om aan hen te twijfelen.

Dat is waarschijnlijk het geval als ze een uitstekende staat van dienst bij je hebben. Je hebt in het verleden geen reden gehad om aan ze te twijfelen. Als je merkt dat je vaak aan die persoon twijfelt, is het waarschijnlijk dat ze oneerlijk zijn. De frequentie is hier van belang.

In een onderzoek werd mensen gevraagd om gevallen te beschrijven waarin ze anderen hadden verraden en gevallen waarin ze zelf verraden waren. Wanneer de proefpersonen spraken over gevallen waarin ze de ander hadden verraden, gaven ze meestal zichzelf de schuld, maar niet hun stabiele persoonlijkheidskenmerken.2

Ze schreven hun verraad toe aan hun tijdelijke mentale en emotionele toestand, bijvoorbeeld: "Ik ging door een moeilijke periode" of "Ik kon de verleiding niet weerstaan" of "Ik was dronken".

Wanneer ze daarentegen episodes beschreven waarin ze verraden werden, gaven ze meestal de schuld aan de stabiele persoonlijkheidskenmerken van de andere persoon. Bijvoorbeeld: "Ze hebben een inherente zwakte" of "Ze hebben geen zelfcontrole" of "Ze missen principes".

Daarom moet je, voordat je iemand van verraad beschuldigt, altijd proberen zoveel mogelijk informatie over de situatie te verzamelen.

De uitdaging van vriendschap en verraad

Je zou ergens in een grot kunnen wonen en het risico om ooit verraden te worden volledig uitsluiten. Sommige mensen doen dat. Voor de meesten van ons is dat geen optie omdat we bereid zijn verraad te riskeren om door anderen in onze belangrijke behoeften te worden voorzien.

De uitdaging van vriendschap en verraad is dit:

Aan de ene kant willen we dicht bij iemand staan om in onze behoefte aan gezelschap en intimiteit te voorzien, maar aan de andere kant is het zo dat hoe dichter we bij iemand staan, hoe meer macht we hem geven om ons te verraden.

Je kunt niet echt dicht bij iemand komen als je je leven, je geheimen en je kwetsbaarheden niet met hem of haar deelt.3

Maar als ze je verraden, zullen ze waarschijnlijk juist die dingen tegen je gebruiken.

Daarom is weten hoe je jezelf kunt beschermen tegen het verraad van vrienden een van de belangrijkste levensvaardigheden die je kunt leren.

Hoe je jezelf kunt beschermen tegen verraad

Je vriend zal je waarschijnlijk verraden als hij denkt dat hij meer te winnen heeft bij het verraad dan bij je vriendschap. Als je deze eenvoudige rekensom in jouw voordeel kunt aanpassen, kun je de kans dat je verraden wordt aanzienlijk verkleinen.

Hier zijn enkele dingen die je kunt doen om de kans op verraad te verkleinen:

1. Een stevige basis voor vriendschap hebben

Waar is je vriendschap op gebaseerd? Ik hoop dat je jezelf al hebt ontdaan van het idee van onvoorwaardelijke vriendschap. Zoiets bestaat gewoon niet.

Je hebt deze persoon waarschijnlijk tot vriend gemaakt omdat je hoopte iets van hem of haar te krijgen. Je zag hem of haar waarschijnlijk als iemand die je kon helpen om aan je belangrijke behoeften te voldoen.

Ze dachten dat ze iets waardevols aan jou konden hebben. Het is vaak moeilijk om te bepalen op welke wederzijdse voordelen een vriendschap gebaseerd kan zijn.

Misschien dacht je vriend dat je slim was en hem kon helpen met opdrachten. Misschien dacht je vriend dat je grappig was en hem een goed gevoel zou geven.

Er zijn veel voordelen die mensen kunnen halen uit vriendschappen. Deze voordelen zijn vaak vergelijkbaar in grootte. Met andere woorden, iemand kan zijn vriend niet veel meer geven dan hij krijgt. Daarom zie je niet dat rijken bevriend zijn met armen. Natuurlijk kunnen ze de armen helpen met liefdadigheid en zo, maar van een afstand.

Als een rijk persoon bevriend raakt met een arm persoon, zal deze laatste veel meer van de vriendschap krijgen dan hij kan geven. Deze onevenwichtigheid zorgt ervoor dat zulke vriendschappen uiterst zeldzaam zijn.

Hoe dan ook, de sleutel tot het vermijden van verraad is om je vriend iets te geven wat hij elders niet kan krijgen. Als ze voornamelijk je vriend zijn geworden omdat je hem kon helpen met studeren, dan hebben ze zodra ze afstuderen geen reden meer om je vriend te blijven.

Daarentegen zal een vriendschap die gebouwd is op meer duurzame fundamenten zoals persoonlijkheidskenmerken, gedeelde waarden, overtuigingen en interesses waarschijnlijk lang duren. Er is hier een minimaal risico op verraad omdat je hen kunt blijven geven wat ze willen zolang je blijft wie je bent.

Het is onwaarschijnlijk dat je persoonlijkheid drastisch zal veranderen. Of dat ze een ander persoon zullen tegenkomen die precies zoals jij is - met jouw unieke combinatie van persoonlijkheid, waarden en interesses.

Door op zoek te gaan naar zo'n solide basis voor vriendschap, kun je beter worden in het kiezen van vrienden vanaf het begin. Voorkomen is altijd beter dan genezen.

2. Denk aan de schaduw van de toekomst

Als je nieuwe vriend(in) weet dat ze in de toekomst niet veel met je zullen omgaan, dan neemt de kans toe dat ze je zullen verraden. Hoewel verraad wel voorkomt in oude vriendschappen, zijn nieuwe vriendschappen een broedplaats voor verraad.

Als je vriendschap een korte schaduw van de toekomst heeft, kan je vriend er gemakkelijk mee wegkomen om je te verraden. Als ze denken dat ze de kosten van je verraad kunnen minimaliseren door in de toekomst niet meer met je om te gaan, zullen ze eerder bereid zijn om je te verraden.

Dit is een van de redenen waarom mensen die verraden zijn en niets doen om die verraders te straffen, waarschijnlijk steeds weer opnieuw verraden zullen worden. Ze geven in feite de boodschap af dat ze het prima vinden om verraden te worden. Dit moedigt potentiële verraders nog meer aan omdat ze weten dat de kosten van verraad laag zullen zijn.

Als je nieuwe vrienden maakt, is het een goed idee om na te denken over de vraag of het potentieel heeft om stand te houden. Als dat niet zo is, stel je jezelf misschien alleen maar bloot aan verraad.

3. Stel je open voor mensen

Je kunt jezelf niet zomaar openstellen voor mensen. Je kunt niet iedereen blindelings vertrouwen. Ik weet dat dit het tijdperk is van delen, sociale media en openbare persoonlijke levens, maar te veel delen stelt je bloot aan verraad.

Als je bent zoals de meeste mensen, kom je een persoon tegen met wie je graag vrienden zou willen zijn en stel je jezelf open voor die persoon. Je hoopt dat de andere persoon zich ook voor jou zal openstellen.

Dit is een riskante strategie. Je kunt erachter komen dat je jezelf hebt opengesteld voor deze persoon, maar zij niet, lang niet in dezelfde mate. Als de vriendschap verzuurt, heb je ze alle wapens gegeven om je te vernietigen.

"Het is moeilijk te zeggen wie je rug dekt en wie hem lang genoeg heeft om je erin te steken."

Idealiter wil je dat zij zich eerst openstellen en dan jouw openstelling afstemmen op hun openstelling. Als zij jou weinig onthullen, doe jij hetzelfde. Als zij veel onthullen, doe jij dat ook. Jouw onthullingen moeten die van hen volgen. Op deze manier ben je hen altijd een stap voor.

Als de vriendschap verzuurt en ze dreigen jouw geheimen de wereld in te sturen, dan heb jij ook een heleboel van hun geheimen om te onthullen. Deze strategie maakt je immuun voor verraad.

Het enige probleem met deze aanpak is dat je misschien niet veel mensen zult tegenkomen die bereid zijn om zich voor je open te stellen. Ik denk dat dat een goede zaak is, omdat je op deze manier de meeste verraders uit de weg zult gaan. Natuurlijk, je zult misschien minder vrienden hebben, maar je kunt tenminste op ze rekenen.

Het goede nieuws is dat als iemand moeite doet om zich voor je open te stellen en probeert vertrouwen met je te kweken, de kans het kleinst is dat hij je zal bedriegen. Over het algemeen geldt dat hoe vertrouwder iemand is, hoe kleiner de kans is dat hij het vertrouwen van anderen zal schenden.4

Als je jezelf nog steeds eerst wilt openstellen omdat je de persoon echt leuk vindt, moet je er op zijn minst rekening mee houden in hoeverre hij of zij wederkerig is. Stel jezelf niet in één keer open, maar geleidelijk, waarbij je ervoor zorgt dat de andere persoon wederkerig is.

Uiteindelijk moet je er echter altijd naar streven om de vriendschap in balans te brengen. Je weet wel, er een gelijkwaardig geven en nemen van maken. De beste vriendschappen zijn in balans. Ze hebben geen onevenwicht in geven en nemen, delen en kwetsbaarheden onthullen.

Referenties

1. Cosmides, L., & Tooby, J. (1992). Cognitieve aanpassingen voor sociale uitwisseling. De aangepaste geest: evolutionaire psychologie en het ontstaan van cultuur , 163 , 163-228.
2. Jones, W. H., Couch, L., & Scott, S. (1997). Vertrouwen en verraad: de psychologie van opschieten en vooruitkomen. In Handboek persoonlijkheidspsychologie (pp. 465-482). Academic Press.
3. Rempel, J. K., Holmes, J. G., & Zanna, M. P. (1985). Vertrouwen in hechte relaties. Tijdschrift voor persoonlijkheids- en sociale psychologie , 49 (1), 95.
4. Rotter, J. B. (1980). Interpersoonlijk vertrouwen, betrouwbaarheid en goedgelovigheid. Amerikaanse psycholoog , 35 (1), 1.