In dit artikel worden de 3 stadia van liefde in de psychologie besproken, namelijk lust, aantrekkingskracht en gehechtheid We zullen in detail ingaan op de fysiologische en psychologische veranderingen die in je plaatsvinden naarmate je deze fasen doorloopt.

Liefde verbijstert dichters, mystici, filosofen en wetenschappers al eeuwenlang. Het is een centraal thema in veel films, liedjes, romans, schilderijen, enz.

Maar liefde is niet uniek voor mensen. Als we de vorming van langdurige paarbanden als criterium nemen voor het bestaan van liefde, vertonen andere zoogdieren en vogels ook deze neiging om verliefd te worden.

Het andere belangrijke criterium voor het bestaan van liefde is een enorme ouderlijke investering in het nageslacht.

Omdat mensen veel in hun kinderen investeren, is de emotie van liefde in ons geëvolueerd om ons lang genoeg in het gezelschap te brengen van de persoon van wie we houden om met succes kinderen groot te brengen.

De drie stadia van liefde

Een belangrijke factor die bijdraagt aan het mysterie rond de emotie liefde is dat het geen eenvoudige emotie is.

De emotie woede is bijvoorbeeld gemakkelijk te begrijpen. Iemand doet iets dat je rechten schendt of je belangen schaadt en je voelt woede tegenover die persoon.

Maar liefde, vooral romantische liefde, is complexer dan dat. Om je te helpen begrijpen waar liefde uit bestaat, helpt het om liefde te zien als bestaande uit verschillende stadia. Stadia die mensen doormaken als ze verliefd worden, vanaf het moment dat ze het eerste verlangen voelen tot het aangaan van een veilige, langdurige relatie.

1) Lust

Lust is de eerste liefdesfase waarin je iemand leuk begint te vinden. Het is de fase waarin je verliefd op iemand wordt. Je vindt misschien leuk hoe ze eruit zien, praten, lopen of bewegen. Of je wordt verliefd op hun houding en persoonlijkheid.

Lust is de basale geslachtsdrift die iemand motiveert om op zoek te gaan naar verschillende paringspartners. In marketing leren we wat bekend staat als de verkooptrechter.

Aan de bovenkant van de trechter bevinden zich potentiële klanten die interesse tonen in je product, maar je product niet noodzakelijk kopen. De onderkant van de trechter bestaat uit de minder mensen die klaar zijn om van je te kopen.

Op dezelfde manier kun je seksueel geïnteresseerd zijn in veel mensen, maar je wilt misschien niet met allemaal een duurzame relatie.

De lichamelijke symptomen van de lustfase zijn onder andere blozen als je met je verliefdheid praat, beven en een verhoogde hartslag.

Dopamine zorgt voor gevoelens van euforie, terwijl adrenaline en noradrenaline verantwoordelijk zijn voor een verhoogde hartslag en rusteloosheid.

De psychologische symptomen kunnen bestaan uit seksuele opwinding, fantaseren over je crush en angst die voortkomt uit de angst om afgewezen te worden. Als gevolg daarvan gedraag je je extra voorzichtig in de buurt van je crush. Je begeeft je op glad ijs en zorgt ervoor dat ze je slechte kant niet zien.

Je staat constant onder druk om indruk te maken op je crush en geen domme dingen te doen om hem of haar af te schrikken. Dit veroorzaakt angst en je kunt domme spraak- en lichaamsfouten maken in zijn of haar aanwezigheid, dankzij je verhoogde niveau van zelfbewustzijn.

Je kunt bijvoorbeeld merken dat je in het bijzijn van je crush absolute onzin uitkraamt. Dat komt omdat je gedachten bezig zijn met je crush, niet met wat je wel of niet zou moeten zeggen.

2) Aantrekkingskracht/Verliefdheid

Dit is de volgende fase waarin je je sterk aangetrokken voelt tot je crush. Je raakt geobsedeerd door hem of haar. In deze fase ben je sterk gemotiveerd om je potentiële partner na te jagen.

Dit gebeurt meestal als je verliefdheid ook interesse in jou heeft getoond. Als lust is geëvolueerd om veel seksuele partners op onze radar te houden, dan is aantrekkingskracht geëvolueerd om diegenen onder hen na te jagen die waarschijnlijk onze gevoelens zullen beantwoorden.

De aantrekkingsfase activeert de beloningssystemen van je hersenen als je een overweldigende fixatie voelt met je partner. Hetzelfde deel van de hersenen wordt geactiveerd bij mensen met een obsessieve compulsieve stoornis.2

Je besteedt misschien veel tijd aan het stalken van hun sociale mediaprofiel en misschien loop je ze 'per ongeluk' tegen het lijf op het werk. Als je slaapt, droom je misschien over tijd met ze doorbrengen.

In deze liefdesfase maakt liefde je blind. Je ziet je partner alleen in een positief licht en ziet zijn gebreken over het hoofd als vertederende eigenaardigheden.

In de woorden van Helen Fischer, auteur van Anatomie van de liefde "Verliefdheid is een stadium waarin een persoon in je hersenen blijft opduiken en je hem er niet meer uit krijgt. Je hersenen richten zich op de positieve kwaliteiten van het liefje en negeren hun slechte gewoontes."

Verliefdheid is de poging van je geest om een band op te bouwen met je potentiële partner. Het is een emotie die zo krachtig is dat je rationele denkvermogen erdoor in de wacht wordt gezet.

Het komt erop neer dat je hersenen je voor de gek willen houden door je te laten denken dat de persoon aan wie je verslaafd bent ideaal is, lang genoeg om kinderen met hem of haar te krijgen.

Het vinden van een partner en voortplanten is evolutionair gezien een te belangrijke taak om rationeel na te denken over de tekortkomingen van je potentiële partner.

3) Gehechtheid/Afwijzing

Wanneer romantische aantrekkingskracht verdwijnt, komt er een fase waarin het verblindende effect van hormonen en neurotransmitters stopt en je eindelijk je partner begint te zien voor wie hij echt is.

Als ze voldoen aan je criteria voor een partner voor de lange termijn, raak je aan ze gehecht en als ze dat niet doen, wijs je ze af.

Integendeel, als je wordt afgewezen, zak je weg in de diepte van wanhoop en als je wordt geaccepteerd als een partner voor de lange termijn, ben je opgetogen.

In deze fase stel je jezelf vragen als: "Kan ik mijn partner vertrouwen?" "Zal hij of zij er voor me zijn?" "Kan ik de rest van mijn leven met hem of haar doorbrengen?"

Als deze vragen bevestigend worden beantwoord, zet de aantrekkingskracht zich om in een stabiele langdurige verbintenis. Je bent misschien niet meer gek op elkaar, maar je weet dat je bij elkaar wilt zijn.

Als je weet dat je niet bij elkaar past, maar toch vasthoudt aan de relatie, begin je gevoelens van wrok te koesteren die de relatie uiteindelijk zullen verbreken.

In de hechtingsfase wordt je lichaam overspoeld door endorfines en de hormonen vasopressine en oxytocine, waardoor een algeheel gevoel van welzijn en veiligheid ontstaat dat bevorderlijk is voor een duurzame relatie.3

De hechtingsfase is dus geëvolueerd om individuen te motiveren lang genoeg bij elkaar te blijven om hun ouderschapstaken te vervullen.

Referenties

1. Crenshaw, T. L. (1996). De alchemie van liefde en lust Simon & Schuster Audio.
2. Aron, A., Fisher, H., Mashek, D. J., Strong, G., Li, H., & Brown, L. L. (2005). Reward, motivation, and emotion systems associated with early-stage intense romantic love. Tijdschrift voor neurofysiologie , 94 (1), 327-337.
3. Loyola University Health System. (2014, februari 6). Wat verliefdheid doet met je hart en hersenen. ScienceDaily. Op 28 januari 2018 ontleend aan www.sciencedaily.com/releases/2014/02/140206155244.htm