Abraham Maslow, psycholog humanistyczny, ułożył różne rodzaje potrzeb w hierarchię. Psychologowie humanistyczni wierzyli w humanizm, podejście, które zakładało, że ludzie mają z natury dobre cechy i potencjał do osiągnięcia wielkości.

Maslow przedstawił swoją teorię w pierwszej połowie XX wieku, w czasie, gdy psychodynamiczne i behawiorystyczne podejścia zdominowały dziedzinę psychologii.

Podejścia te skupiały się intensywnie na problemach związanych z ludzkim zachowaniem. Z drugiej strony podejście humanistyczne dawało ludziom odpocząć od patologii ludzkiego zachowania, skupiając swoją uwagę na pozytywnym rozwoju.

Zrozumienie rodzajów naszych potrzeb leży u podstaw zrozumienia ludzkiego zachowania. Teoria hierarchii potrzeb Maslowa zapewniła ramy, które ludzie mogą łatwo zrozumieć i odnieść się do nich. To i prostota teorii są być może powodem, dla którego jest ona nadal tak popularna.

Większość ludzi, których znasz, prawdopodobnie jest z nią nieco zaznajomiona, a niektórzy mogą nawet mieć przyzwoite pojęcie, o co w niej chodzi.

Rodzaje potrzeb w teorii Maslowa

Ludzkie zachowanie jest motywowane przez różne rodzaje potrzeb. Maslow zidentyfikował te potrzeby i uporządkował je w hierarchii. Kiedy potrzeby niższego poziomu w hierarchii są odpowiednio zaspokajane przez jednostkę, pojawiają się potrzeby wyższego poziomu, a następnie jednostka stara się je zaspokoić.1

1) Potrzeby fizjologiczne

Potrzeby te zostały umieszczone przez Maslowa na dole jego hierarchii i dotyczą podstawowych potrzeb przetrwania i reprodukcji. Potrzeby te obejmują potrzeby ciała, takie jak powietrze, woda, jedzenie, sen, schronienie, odzież i seks.

Bez wielu z tych potrzeb ciało choruje lub umiera. Jeśli nie masz powietrza do oddychania, wody do picia lub jedzenia, nie możesz myśleć o robieniu czegokolwiek innego.

2) Potrzeby w zakresie bezpieczeństwa

Kiedy nasze potrzeby przetrwania są zaspokojone, staramy się upewnić, że jesteśmy w bezpiecznym środowisku. Te potrzeby bezpieczeństwa obejmują zarówno bezpieczeństwo fizyczne, takie jak nie mieszkanie w płonącym domu, nie spotykanie się z wypadkiem itp. do bezpieczeństwa emocjonalnego, takiego jak nie przebywanie w środowiskach, które są toksyczne dla naszego zdrowia emocjonalnego.

Ponadto poziom ten obejmuje potrzeby takie jak bezpieczeństwo finansowe i bezpieczeństwo rodziny. Jeśli nie czujesz się bezpiecznie w swoim otoczeniu, trudno będzie ci skoncentrować się na czymkolwiek innym (np. na nauce).

Mieszkając przez większość mojego życia w niespokojnej politycznie okolicy, mam doświadczenie z pierwszej ręki. Twój umysł przełącza się w tryb alarmowy. Sprawia, że jesteś bardzo czujny i motywuje cię do priorytetowego traktowania swojego bezpieczeństwa poprzez przydzielanie zasobów umysłowych do zagrożenia.

Stajesz się skupiony na unikaniu zagrożeń i trudno ci skoncentrować się na czymkolwiek innym.

3) Potrzeby społeczne

Po zaspokojeniu potrzeb fizjologicznych i społecznych można przystąpić do zaspokajania potrzeb społecznych, takich jak potrzeba przynależności, miłości, opieki i przyjaźni. Ludzie są zwierzętami społecznymi z potrzebami społecznymi. Nie wystarczy nam po prostu żyć i być wolnym od niebezpieczeństw. Chcemy także miłości i towarzystwa.

4) Potrzeby związane z poczuciem własnej wartości

Chcemy nie tylko przynależeć do innych ludzi i być przez nich kochani. Chcemy także, by nas szanowali i podziwiali. Są to zewnętrzne potrzeby związane z szacunkiem, które są zaspokajane przez innych ludzi. Chcemy, by dawali nam status, władzę i uznanie.

Inną kategorią potrzeb związanych z poczuciem własnej wartości są potrzeby wewnętrzne. Chcemy, aby nas szanowano i podziwiano. To tutaj pojawia się poczucie własnej wartości, szacunek do samego siebie i pewność siebie.

5. samorealizacja

Kiedy wszystkie inne potrzeby w hierarchii są zaspokojone, dążymy do zaspokojenia najwyższej z nich - potrzeby samorealizacji. Osoba samorealizująca się to taka, która stała się wszystkim, czym może być. Osiągnęła swój pełny potencjał w życiu.

Osoby samorealizujące się mają pragnienie rozwoju i zadowolenia. Nieustannie poszukują rozwoju, wiedzy i kreatywności.

Samorealizacja jest pojęciem subiektywnym, co oznacza, że może być jedną rzeczą dla osoby A, a inną dla osoby B. Ktoś może się samorealizować, stając się najlepszym muzykiem, podczas gdy inny może znaleźć samorealizację w zostaniu wspaniałym rodzicem.

Poniżej znajdują się niektóre z kluczowych cech osób samorealizujących się:

• Są skoncentrowany na rzeczywistości co oznacza, że są w stanie odróżnić prawdę od fałszu.
• Są skoncentrowany na problemie Oznacza to, że postrzegają problemy jako wyzwania, które należy pokonać.
• Cieszą się autonomia i wolą być kapitanem swojego życiowego statku.
• Opierają się inkulturacja Oznacza to, że nie ulegają wpływom swojej kultury i są nonkonformistami.
• Nie mają wrogiego poczucia humoru, ich żarty dotyczą ich samych lub kondycji ludzkiej, nie żartują z innych.
• Oni akceptacja siebie i innych takimi, jakimi są.
• Mają świeżość uznania tj. zdolność do patrzenia na zwykłe rzeczy z zachwytem.

Niedobór i potrzeby wzrostu

Wszystkie poziomy potrzeb oprócz samorealizacji są potrzebami niedoboru, ponieważ powstają w wyniku niedoboru czegoś. Niedobór wody powoduje, że pijesz, niedobór jedzenia powoduje, że jesz, a brak bezpieczeństwa zmusza cię do podjęcia działań, aby być bezpieczniejszym.

Podobnie, brak miłości i przynależności motywuje do poszukiwania tych rzeczy, a brak podziwu i poczucia własnej wartości motywuje do zdobywania podziwu i budowania poczucia własnej wartości.

Wręcz przeciwnie, potrzeba samorealizacji jest potrzebą rozwoju, ponieważ wynika z potrzeby rozwoju, a nie z niedoboru czegoś. Rozwój napędza dalszy rozwój, a osoby samorealizujące się uważają, że nie są w stanie całkowicie zaspokoić swojej potrzeby bycia najlepszymi, jakimi mogą być. Zawsze przesuwają granice tego, co uważają za możliwe dla nich.

Wady teorii

Maslow pierwotnie twierdził, że potrzeby niższego poziomu muszą zostać zaspokojone, aby pojawiła się potrzeba wyższego poziomu. Możemy podać wiele przykładów, w których niekoniecznie tak jest.

Wielu ludzi w krajach rozwijających się, nawet jeśli są biedni i głodują, są w stanie zaspokoić swoje potrzeby społeczne. Stereotyp głodującego artysty jest kolejnym przykładem osoby, która jest samorealizująca się (najlepszy artysta, jakim może być), ale nie może zaspokoić podstawowej potrzeby jedzenia.

Później Maslow zmodyfikował swoją pracę i wskazał, że hierarchia nie jest sztywna, a kolejność, w jakiej te potrzeby są zaspokajane, nie zawsze jest zgodna ze standardową progresją.2

Innym problemem związanym z tą teorią jest to, że trudno jest ją przetestować empirycznie. Samorealizacja jest pojęciem subiektywnym, którego nie można zmierzyć. Trudno jest również zmierzyć, jak bardzo dana osoba czuje się spełniona na danym poziomie i w którym momencie zaczyna zaspokajać kolejną wyższą potrzebę.

Ponadto teoria ta nie bierze pod uwagę indywidualnych potrzeb, mówi jedynie o uniwersalnych potrzebach ludzkich, które wykraczają poza kultury3.

Ludzkie potrzeby są również kształtowane przez ich przeszłe doświadczenia. Teoria hierarchii potrzeb Maslowa nie uwzględnia tego ważnego czynnika.

Pomimo tych ograniczeń, teoria Maslowa jest potężna, a fakt, że rezonuje z tak wieloma ludźmi, mówi wiele o jej trafności.

Potrzeby niższego rzędu są bardziej przekonujące

Oryginalna teoria Maslowa zakładała, że im niżej w hierarchii znajduje się dana potrzeba, tym bardziej jest ona dominująca. Oznacza to, że jeśli u danej osoby aktywnych jest kilka potrzeb, to te niższe będą najbardziej istotne.

Oczywiście nie oznacza to, że dana osoba zawsze będzie wybierać potrzeby niższego rzędu, a jedynie to, że będą one wywierać silniejszą presję na jednostkę niż inne potrzeby.

Na przykład, jeśli dana osoba odczuwa głód, a jednocześnie chce nawiązać kontakty towarzyskie, presja głodu będzie większa niż presja nawiązywania kontaktów towarzyskich. Może to skończyć się jedzeniem lub nawiązywaniem kontaktów towarzyskich lub jednym i drugim (jedzeniem z innymi ludźmi).

Kiedy ludzie są zestresowani, mają tendencję do powracania do potrzeb niższego rzędu. Sugeruje to, że potrzeby niższego rzędu są fundamentem, na którym spoczywają potrzeby wyższego rzędu.

Hierarchia potrzeb w świetle ewolucji

Hierarchia potrzeb Maslowa powinna być postrzegana jako hierarchia siły uniwersalnych ludzkich potrzeb. Potrzeby niższego poziomu są najsilniejsze, ponieważ mają bezpośredni wpływ na nasze przetrwanie i reprodukcję. W miarę przesuwania się w górę piramidy, potrzeby mają coraz mniejszy bezpośredni wpływ na nasze przetrwanie i reprodukcję.

Hierarchia potrzeb Maslowa jest również odzwierciedleniem ewolucji ludzkich potrzeb. Dzielimy potrzeby fizjologiczne i potrzeby bezpieczeństwa z prawie każdym innym organizmem.

Kiedy stukasz nogami w pobliżu karalucha, ucieka on w bezpieczne miejsce. Ma potrzeby przetrwania i bezpieczeństwa. Ale karaluchowi prawdopodobnie nie zależy na zdobyciu podziwu i szacunku innych karaluchów. Z pewnością nie stara się być najlepszym karaluchem, jakim może być.

Dzielimy nasze potrzeby społeczne z innymi ssakami społecznymi, a nawet niektóre z naszych potrzeb związanych z szacunkiem. Wiele ssaków ma hierarchie dominacji, w których dominujący przywódcy są, że tak powiem, "szanowani". Ale samorealizacja wydaje się być wyjątkowo ludzką potrzebą.

Regiony mózgu, które umożliwiają ludziom samorealizację, są prawdopodobnie najnowszymi produktami ewolucji ludzkiego mózgu.

Potrzeba samorealizacji pozwala niektórym ludziom zrezygnować z potrzeb niższego rzędu, takich jak jedzenie. Ewolucja sprawiła, że ludzki umysł jest w stanie zdecydować, że gra na skrzypcach do końca życia jest ważniejsza niż jedzenie lub rozmnażanie.

Inne zwierzęta nie mają poznawczego luksusu podejmowania tak zaawansowanych decyzji. W każdym razie przypadki ludzi rezygnujących z jedzenia i reprodukcji na rzecz samorealizacji są rzadkie. Są sławne właśnie dlatego, że są rzadkie.

Ludzie pamiętają, że Newton nigdy się nie ożenił lub że Van Gogh żył w ubóstwie przez całe życie, ponieważ zaskakuje ich, jak niektórzy ludzie mogą zrezygnować ze swoich niższych potrzeb na rzecz samorealizacji.

W każdym razie jest bardziej prawdopodobne, że ludzie, którzy się samorealizują, odnoszą pośrednio sukces reprodukcyjny, ponieważ samorealizujące się jednostki, osiągając swój pełny potencjał, wnoszą wkład w swoje społeczeństwo, które im się odwdzięcza. Zyskują także szacunek i podziw innych ludzi, którzy lubią przebywać w ich pobliżu. Zwiększa to ich prawdopodobieństwo przyciągnięcia odpowiedniego partnera.

Samorealizacja może być zatem największym darem ewolucji dla sprawności reprodukcyjnej ludzi, a w niektórych przypadkach jej największym przekleństwem.

Implikacje teorii Maslowa dla szczęścia

Nic nie wyjaśnia szczęścia lepiej niż hierarchia potrzeb Maslowa. Szczęście wynika z zaspokojenia potrzeb. Zgodnie z teorią Maslowa, osoba samorealizująca się, która odpowiednio zaspokoiła wszystkie potrzeby niższego poziomu, powinna doświadczyć ostatecznego szczęścia.

Prawdziwy świat nie jest jednak tak idealny i bardzo niewielu ludzi jest w stanie osiągnąć ten stan. Według samego Maslowa tylko 2% ludzkiej populacji osiąga ten stan.

Problem polega na tym, że my, ludzie, mamy ograniczony czas, energię i zasoby oraz zbyt wiele potrzeb do zaspokojenia.

W rezultacie w danym okresie nie jesteśmy w stanie zaspokoić wszystkich naszych ważnych potrzeb. Pokaż mi nieszczęśliwą osobę, a ja pokażę ci osobę, która nie zaspokaja jednego lub więcej poziomów hierarchii potrzeb Maslowa. Mogą one zbytnio utknąć na jednym poziomie, ignorując inne poziomy.

Co jeszcze mogą zrobić? Ich czas, energia i zasoby są ograniczone, więc zamiast próbować zaspokoić każdą potrzebę w hierarchii, skupiają się na tych poziomach, które są dla nich najważniejsze.

Osoba podążająca za swoją pasją do zostania najlepszym autorem beletrystyki koncentruje się na samorealizacji, spędza dużo czasu na pisaniu w samotności, ignorując bezpieczeństwo finansowe i potrzeby społeczne.

Podobnie osoba, która jest spłukana, unika zakochania i skupia się na wiązaniu końca z końcem. "Kiedy głód uderza, miłość wychodzi przez okno", jak mówią.

Próba osiągnięcia wszystkich poziomów w tym samym czasie niesie ze sobą ryzyko, że żaden z nich nie zostanie osiągnięty.

Jedynym sposobem na wyjście z tego bałaganu jest określenie swoich najważniejszych potrzeb i skupienie się na ich zaspokojeniu. Później możesz spróbować zaspokoić inne potrzeby.

Zasadą jest, że im bardziej zadbasz o swoje potrzeby niższego rzędu, tym większą swobodę i bezpieczeństwo da ci to, by grać o miłość, uznanie i samorealizację. Pamiętaj o hierarchii potrzeb Maslowa, gdy inwestujesz swój czas, energię i zasoby w różne cele.

Referencje

1. Maslow, A. H. (1943), Teoria ludzkiej motywacji. Przegląd psychologiczny , 50 (4), 370.
2. Koltko-Rivera, M. E. (2006), Ponowne odkrycie późniejszej wersji hierarchii potrzeb Maslowa: autotranscendencja i możliwości dla teorii, badań i unifikacji. Przegląd psychologii ogólnej , 10 (4), 302-317.
3. Tay, L., & Diener, E. (2011). Potrzeby i subiektywny dobrostan na całym świecie. Czasopismo z zakresu psychologii osobowości i psychologii społecznej , 101 (2), 354.