ස්ටොක්හෝම් සින්ඩ්‍රෝමය යනු ප්‍රාණ ඇපකරුවන් වහල්භාවයේ සිටින විට තම වහලුන් කෙරෙහි ධනාත්මක හැඟීම් ඇති කරන කුතුහලය දනවන මනෝවිද්‍යාත්මක සංසිද්ධියකි. එය අවුල් සහගතයි. ඇත්ත වශයෙන්ම, සාමාන්‍ය බුද්ධිය පවසන්නේ අපව බලහත්කාරයෙන් අල්ලාගෙන ප්‍රචණ්ඩත්වයෙන් අපට තර්ජනය කරන අයට අප වෛර කළ යුතු බවයි, නේද?

ස්ටොක්හෝම් සින්ඩ්‍රෝමය වින්දිතයන් ඔවුන්ගේ වහලුන් මෙන් පමණක් නොවේ. ඇතැමෙක් අල්ලා ගත් අය ගැන අනුකම්පා කරති, ඔවුන්ට එරෙහිව උසාවියේ සාක්ෂි දීම ප්‍රතික්ෂේප කරති, සහ ඔවුන්ගේ නීතිමය ආරක්ෂාව සඳහා අරමුදල් රැස් කරති!

ස්ටොක්හෝම් සින්ඩ්‍රෝමයේ මූලාරම්භය

ස්ටොක්හෝම් සින්ඩ්‍රෝමය යන යෙදුම මුලින්ම භාවිතා වූයේ 1973 දී ස්වීඩනයේ ස්ටොක්හෝම්හි බැංකුවක පුද්ගලයන් හතර දෙනෙකු ප්‍රාණ ඇපයට ගත් පසුවය. දින කිහිපයක් ඇතුළත වින්දිතයන් තුළ ධනාත්මක හැඟීම් ඇති විය. ඔවුන් අල්ලා ගත් අය වෙනුවෙන් සහ පියවර නොගන්නා ලෙස පොලිසියෙන් ඉල්ලා සිටියේය.

ඔවුන් පැවසුවේ ඔවුන් අල්ලා ගත් අය සමඟ ඔවුන්ට ආරක්ෂිත බවක් දැනෙන බවයි. බලධාරීන් මැදිහත් නොවී ඔවුන්ව අල්ලාගත් අය සමඟ තනි කළහොත් ඔවුන්ගේ දිවි ගලවා ගැනීමේ අවස්ථාව වැඩි වනු ඇතැයි ඔවුහු පැවසූහ.

පසුව, අවසානයේ පොලිසිය මැදිහත් වී ඔවුන් නිදහස් කළ විට, ප්‍රාණ ඇපකරුවන් ඔවුන් අල්ලා ගත් අය ආරක්ෂා කළ අතර සාක්ෂි දීම ප්‍රතික්ෂේප කළහ. ඔවුන් උසාවියේදී.

ස්ටොක්හෝම් සින්ඩ්‍රෝමය යන පදය මෙම ප්‍රාණ ඇපකාර තත්වයේ සන්දර්භය තුළ මුලින් භාවිතා වූ අතර, එහි භාවිතය පැහැරගැනීම් සහ අපයෝජනයන් වැනි අවස්ථා දක්වා ව්‍යාප්ත වී ඇත. මෙම තත්වයන් තුළ ගොදුරු වූවන් සමහර විට සමාන හැසිරීම් රටා පෙන්නුම් කරන බැවිනි.

Stockholm syndrome ආතතියක් ලෙසප්‍රතිචාරය

බලහත්කාරයෙන් අල්ලා ගැනීම හෝ අපයෝජනය වින්දිතයන් තුළ දැඩි බියක් ඇති කරන ආතති සහගත අත්දැකීමක් බවට සැකයක් නැත. මිනිසුන් වන අපට එවැනි ජීවිතයට තර්ජනයක් විය හැකි තත්වයන් සමඟ කටයුතු කිරීමට උපාය මාර්ග ගණනාවක් තිබේ.

පළමුව, පැහැදිලි සටන්-හෝ-පියාසර ප්‍රතිචාරය ඇත: ඔවුන් සමඟ සටන් කරන්න හෝ ඔවුන්ගෙන් පලා ගොස් ඔබේ ජීවිතය බේරා ගන්න. කෙසේ වෙතත්, මෙම පැවැත්මේ උපාය මාර්ග කිසිවක් ක්රියාත්මක කළ නොහැකි තත්ත්වයන් තිබේ.

උදාහරණයක් ලෙස අල්ලාගත් තැනැත්තා ඉතා බලවත් වන අතර ඔබව දම්වැලකින් බැඳ ඇත. නමුත් පැවැත්ම අතිශයින් වැදගත් වන අතර, එබැවින්, අපට තවත් උපක්‍රම තිබේ.

එවැනි උපක්‍රමයක් නම්, ප්‍රතිරෝධය අවම කිරීමට සහ ප්‍රචණ්ඩත්වයේ නියැලීමෙන් ආක්‍රමණිකයා අධෛර්යමත් කිරීමට වින්දිතයා නිශ්චලව සිටින කැටි කිරීමේ ප්‍රතිචාරයයි.

තවත් ප්‍රතිචාරය වන්නේ වින්දිතයා මිය ගිය ලෙස රඟපාන බියකරු ප්‍රතිචාරයයි. , ආක්‍රමණිකයාට ඒවා නොසලකා හැරීමට බල කිරීම (මිනිසුන් ක්ලාන්ත වන්නේ මන්දැයි බලන්න).

ස්ටොක්හෝම් සින්ඩ්‍රෝමය අයත් වන්නේ පැහැරගැනීම් සහ අපයෝජනය වැනි ජීවිතයට තර්ජනයක් වන අවස්ථා වලදී දිවි ගලවා ගැනීමේ අවස්ථා වැඩි කිරීමට නිර්මාණය කර ඇති මෙම ප්‍රතිචාර කාණ්ඩවලට ය.

එය ක්‍රියා කරන්නේ කෙසේද?

අල්ලන්නන් සහ අපයෝජකයින් බොහෝ විට ඔවුන්ගේ වින්දිතයින්ගෙන් අනුකූල වීම ඉල්ලා සිටින අතර ඔබ යමෙකුට කැමති විට අනුකූල වීම බොහෝ දුරට ඉඩ ඇත. වින්දිතයින් ඊට අවනත නොවන්නේ නම්, ඔවුන්ගේ මරණය අවසන් වීමේ සම්භාවිතාව වැඩි වේ.

එබැවින් ස්ටොක්හෝම් සින්ඩ්‍රෝමය ආතතියට ප්‍රතිචාර දැක්වීමක් සහ වින්දිතයින් වැඩි කිරීමට මිනිස් මනස භාවිතා කරන ආරක්ෂක යාන්ත්‍රණයකි.ඔවුන් අල්ලා ගත් අයගේ ඉල්ලීම් වලට අනුකූල වේ.1

ස්ටොක්හෝම් සින්ඩ්‍රෝමය පිටුපස ඇති මනෝවිද්‍යාව

බෙන් ෆ්‍රෑන්ක්ලින් ආචරණය කොටස් වශයෙන් ස්ටොක්හෝම් සින්ඩ්‍රෝමය සඳහා වගකිව යුතුය. බලපෑමෙන් කියැවෙන්නේ අප උදව් කරන අයට ඔවුන් සම්පූර්ණයෙන්ම ආගන්තුකයන් වුවද අපි කැමති වන බවයි. "මම ඔවුන්ට උදව් කළා, මම ඔවුන්ට කැමති විය යුතුයි" ලෙස මනස ආගන්තුකයෙකුට උපකාර කිරීම තාර්කික කරයි.

ස්ටොක්හෝම් සින්ඩ්‍රෝමයේ ප්‍රධාන වෙනස නම් වින්දිතයින්ට බලහත්කාරයෙන් ක්‍රියා කිරීමට සහ, නමුත් ධනාත්මක හැඟීම් ඇති වීමයි. ආක්‍රමණිකයන් වර්ධනය වන බැවිනි. මනස, "මම ඒවාට අනුකූලයි, මම ඔවුන්ට කැමති විය යුතුයි".

එය දෙයාකාරයෙන්ම ක්‍රියා කරයි. ඒවාට කැමති වීමෙන් ඔබට ඒවාට අනුකූල වීමට අවශ්‍ය වන අතර ඒවාට අනුකූල වීම ඔබට ඔවුන්ට කැමති වීමට බල කරයි.

තවත් වැදගත් බලවේග ක්‍රීඩා කරයි.

සාමාන්‍යයෙන්, අල්ලා ගන්නා තැනැත්තා වින්දිතයාට දරුණු ප්‍රතිවිපාකවලට තර්ජනය කරයි. ඔවුන් ඔවුන්ට ප්‍රචණ්ඩත්වයෙන් හෝ මරණයෙන් තර්ජනය කරනු ඇත. වින්දිතයාට ක්ෂණිකව බල රහිත සහ අසරණ බවක් දැනේ.

ඔවුන් තම ආසන්න මරණය ගැන සිතන්නට පටන් ගනී. ඔවුන්ට සියල්ල අහිමි වී ඇත. ඔවුන් සිටින්නේ ඔවුන්ගේ කඹයේ කෙළවරේය.

මෙම අවස්ථාවෙහිදී, වින්දිතයාගේ මනස අල්ලා ගත් තැනැත්තාගේ ඕනෑම කුඩා කරුණාවක් හෝ දයාවක් අතිශයෝක්තියට නංවයි. මොහොතකට පෙර, ඔවුන් ඔවුන්ට මරණීය තර්ජන කළ අතර දැන් ඔවුන් දයාවන්ත වෙති. මෙම පරස්පර බලපෑම වින්දිතයාගේ මනසෙහි අල්ලා ගන්නා අයගේ කුඩා කරුණාවන්ත ක්‍රියාවන් විශාල කරයි.

ප්‍රතිඵලය වන්නේ වින්දිතයා අල්ලා ගත් තැනැත්තාට කරුණාව දැක්වීම, ඔවුන්ට පෝෂණය කිරීම, ඉඩ දීම ගැන ඕනෑවට වඩා කෘතඥ වීමයි.ඔවුන් ජීවත් වෙනවා මිස ඔවුන්ව මරන්නේ නැහැ.

අල්ලන්නා විසින් ඔවුන්ව මරා දමා නැති බවත්, දයාව දැක්වීමට හැකියාව ඇති බවත් දැනගැනීම නිසා අත්විඳින සහනය වින්දිතයාට අතිමහත්ය. කෙතරම්ද යත්, වින්දිතයා සිදුවූ දෙය ප්‍රතික්ෂේප කරයි. ඔවුන් බලහත්කාරයෙන් අල්ලා ගැනීම අමතක කර ඔවුන් අල්ලා ගත් තැනැත්තාගේ හොඳ පැත්තට ලේසර් කේන්ද්‍රගත වේ.

“ඔවුන් අපට කිසිවක් කර නැත. ඔවුන් සියල්ලට පසු එතරම් නරක නැත.”

මෙය නැවතත් මනසෙහි ඵලදායී පැවැත්මේ උපාය මාර්ගයකි, මන්ද වින්දිතයන් කෙසේ හෝ තම අල්ලා ගත් අය හොඳ මිනිසුන් යැයි මෙම විශ්වාසය අල්ලා ගත් අය වෙත ප්‍රක්ෂේපණය කළහොත්, අල්ලා ගන්නන් අඩුය. ඝාතනය කිරීමට.

බලහත්කාරයෙන් අල්ලා ගැනීම නින්දා සහගත අත්දැකීමක් විය හැකි නිසා සිදු වූ දේ ප්‍රතික්ෂේප කිරීමට වින්දිතයින්ට අවශ්‍ය වේ. ඔවුන් අල්ලා ගත්තේ මන්දැයි ඔවුන් අල්ලා ගත් අයගෙන් අසයි, අල්ලා ගැනීම සාධාරණීකරණය කරන හේතු සෙවීමට අපේක්ෂා කරයි - අල්ලා ගත් අය සහජයෙන්ම නපුරු නොවන බව ඔවුන්ට ඒත්තු ගන්වන හේතු.

ඔවුන් කළ දේ කිරීමට අල්ලා ගත් අයට හොඳ හේතු තිබිය යුතුය. ඔවුන් කිසියම් හේතුවක් සඳහා වෙහෙසෙනවා විය යුතුය.

ප්‍රතිඵලයක් ලෙස, වින්දිතයන් අල්ලා ගත් අයගේ හේතු සංවේදනය කර හඳුනා ගනී.

විපතට පත් වූවන් කරන තවත් දෙයක් නම්, ඔවුන් තම ගොදුරු තත්ත්වය ඔවුන් අල්ලා ගත් අය වෙත ප්‍රක්ෂේපණය කිරීමයි. මෙය ඔවුන්ගේ මමත්වයට පහර දෙයි. ඔවුන්ව අල්ලාගත් අය සැබවින්ම සමාජයේ වින්දිතයන්, ධනවතුන්ගේ සහ බලවතුන්ගේ ගොදුරු බවට පත්වන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳව අවධානය යොමු කරන විට එය ඔවුන්ගේම කරදරවලින් ඔවුන්ගේ මනස ඉවත් කරයි.

“සමාජය ඔවුන්ට අසාධාරණයක් කර ඇත. ”

සියල්ල හරහාමෙයින්, වින්දිතයින් පැමිණෙන්නේ ඔවුන් අල්ලා ගත් අය සමඟ බැඳීමක් ඇති කර ගැනීමට ය.

Stockholm Syndrome හි පරිණාමීය මූලයන්

Stockholm Syndrome යනු ජීවිතයට තර්ජනයක් විය හැකි තත්වයක පැවැත්ම ප්‍රවර්ධනය කරන පරිණාමය වූ ප්‍රතිචාරයකි. චිම්පන්සියන් තුළ ස්ටොක්හෝම් සින්ඩ්‍රෝමයේ ආකාරයක් අපි දකිමු. එහිදී අපයෝජනයට ලක්වූවන් තම අපයෝජකයන් සතුටු කිරීමට යටත්ව ක්‍රියා කරයි.2

අධ්‍යයනවලින් පෙනී යන්නේ කාන්තාවන් ස්ටොක්හෝම් සින්ඩ්‍රෝමය වර්ධනය වීමට වැඩි නැඹුරුවක් දක්වන බවයි.3

විවිධ කෝණ තිබේ මේකෙන් තේරුම් ගන්න.

පළමුව, කාන්තාවන් පිරිමින්ට වඩා සමාජශීලී වන අතර එමඟින් ඔවුන් අනෙක් පුද්ගලයින්ගේ යහපත සෙවීමට ඉඩ සලසයි. දෙවනුව, කාන්තාවන් සාමාන්යයෙන් පිරිමින්ට වඩා සංවේදී ය. තෙවනුව, කාන්තාවන් ආධිපත්යය ආකර්ෂණීය ලෙස සලකයි. ග්‍රහණය කර ගන්නා ලද අන්තර්ක්‍රියාව තුළ අල්ලාගත් තැනැත්තා ප්‍රමුඛ ස්ථානයක සිටී.

බොහෝ චිත්‍රපටවල කාන්තාවන් තම කොල්ලකරුවන් සමඟ ආදරයෙන් බැඳීම තේමා කර ගැනීමට හේතුවක් ඇත.

ප්‍රාග් ඓතිහාසික යුගයේ, කාන්තාවන් අසල්වැසි ගෝත්‍ර නිතර අල්ලාගෙන අල්ලාගත් අයගේම ගෝත්‍රයට ඇතුළත් කරන ලදී. යුද්ධයේදී කාන්තාවන් අල්ලා ගැනීම ඉතිහාසය පුරා සාමාන්‍ය දෙයක් වී ඇත්තේ මේ නිසා විය හැකිය (බලන්න මිනිසුන් යුද්ධයට යන්නේ ඇයි).

අද පවා, භාර්යාව පැහැර ගැනීම පිළිගත හැකි හැසිරීමක් ලෙස සලකන ඇතැම් සංස්කෘතීන් තුළ සිදු වේ. මනාලයා සාමාන්‍යයෙන් ඔහුගේ පිරිමි මිතුරන් සමඟ පැහැරගැනීමක් සැලසුම් කරයි, පැහැරගත් කාන්තාව විවාහ කර ගැනීමට බල කරයි. සමහරු විශ්වාස කරන්නේ මධුසමය මෙම සම්ප්‍රදායේ ධාතුවක් බවයි.

පැරණි කාලයේ, කාන්තාවන්අල්ලා ගැනීමට ප්‍රතිරෝධය දැක්වීම මරණයට පත්වීමේ සම්භාවිතාව වැඩි කළේය. ප්‍රතිරෝධය ක්‍රියාවට නැංවිය නොහැකි ජීවිතයට තර්ජනයක් වන තත්වයක් තුළ, ස්ටොක්හෝම් සින්ඩ්‍රෝමය ඔවුන්ගේ පැවැත්මේ අවස්ථා වැඩි කළේය.

1973 ස්ටොක්හෝම් මංකොල්ලයේ අපරාධකරුගෙන් සිද්ධිය ගැන විමසූ විට, ඔහු තරමක් හාස්‍යජනක ප්‍රතිචාරයක් ලබා දුන්නේය. එය අප මෙතෙක් සාකච්ඡා කර ඇති දෙයෙහි සාරය ග්‍රහණය කරයි:

“ඒ සියල්ල ඔවුන්ගේ (ප්‍රාණ ඇපකරුවන්) වරදකි. ඔවුන් ඕනෑවට වඩා අනුකූල වූ අතර මා ඔවුන්ගෙන් ඉල්ලා සිටි සෑම දෙයක්ම කළහ. මේ නිසා මරන්න අමාරු වුණා. එකිනෙකා දැන හඳුනා ගැනීම හැර වෙන කරන්න දෙයක් තිබුණේ නැහැ.

යොමු කිරීම්

1. Adorjan, M., Christensen, T., Kelly, B., & Pawluch, D. (2012). ස්ටොක්හෝම් සින්ඩ්‍රෝමය දේශීය සම්පතක් ලෙස. සමාජ විද්‍යාත්මක කාර්තුව , 53 (3), 454-474.
2. Cantor, C., & මිල, J. (2007). කම්පනයට හසුවීම, සංසිඳවීම සහ සංකීර්ණ පශ්චාත් කම්පන ආතති ආබාධ: ප්‍රාණ ඇපකරුවන් ප්‍රතික්‍රියා, ගෘහස්ථ අපයෝජන සහ ස්ටොක්හෝම් සින්ඩ්‍රෝමය පිළිබඳ පරිණාමීය ඉදිරිදර්ශන. ඕස්ට්‍රේලියානු සහ amp; නවසීලන්ත මනෝචිකිත්සා සඟරාව , 41 (5), 377-384.
3. Åse, C. (2015). අර්බුද ආඛ්‍යාන සහ පුරුෂවාදී ආරක්ෂාව: මුල් ස්ටොක්හෝම් සින්ඩ්‍රෝමය ස්ත්‍රී පුරුෂ භාවය. International Feminist Journal of Politics , 17 (4), 595-610.