Dlaczego niektórzy ludzie są tak egoistyczni? Czy egoizm jest cnotą czy wadą? Czy jest dobry czy zły?

Jeśli masz ambiwalentny stosunek do egoizmu, to nie jesteś sam. Egoizm wprawiał w zakłopotanie filozofów i naukowców społecznych - wielu z nich bez końca debatowało nad tym, czy egoizm jest dobrą rzeczą.

Głównym powodem, dla którego egoizm wprawia wielu w zakłopotanie, jest dualistyczna natura ludzkiego umysłu, tj. tendencja do myślenia wyłącznie w kategoriach przeciwieństw: dobra i zła, cnoty i występku, góry i dołu, daleko i blisko, dużego i małego itd.

Samolubstwo, podobnie jak wiele innych pojęć, jest zbyt szerokie, aby można je było dopasować do dwóch skrajności.

W tym poście zbadamy cechę egoizmu, psychologiczne powody, które mogą motywować osobę do bycia samolubną oraz sposoby radzenia sobie z samolubną osobą.

Kogo możemy nazwać samolubnym?

Samolubna osoba to taka, która stawia własne potrzeby na pierwszym miejscu. Zajmuje się przede wszystkim sobą i szuka tylko tych działań, które spełniają jej własne pragnienia i zachcianki. Czy jest w tym coś złego? Nie sądzę.

Zgodnie z tą definicją wszyscy jesteśmy egoistami w taki czy inny sposób. Wszyscy chcemy robić rzeczy, które ostatecznie mają na celu nasze własne dobro i dobrobyt. Ten rodzaj egoizmu jest dobry i pożądany.

Problem pojawia się, gdy robimy coś dla siebie i jednocześnie ignorujemy potrzeby innych lub gdy zaspokajamy swoje potrzeby kosztem innych.

Gdy utrudniasz życie innym, by osiągnąć własne cele, to ten rodzaj egoizmu jest tym, którego chciałbyś uniknąć.

Jesteśmy zarówno samolubni, jak i altruistyczni

Dzięki naszemu dualistycznemu umysłowi mamy tendencję do myślenia o ludziach jako o egoistach lub altruistach. Prawda jest taka, że wszyscy jesteśmy zarówno egoistami, jak i altruistami. Oba te popędy istnieją w naszej psychice.

Samolubność pozwalała naszym przodkom gromadzić zasoby dla siebie i przetrwać. Ponieważ ludzie ewoluowali w plemionach, bycie altruistycznym członkiem plemienia przyczyniało się do dobrobytu całego plemienia, a także altruistycznej jednostki.

Chociaż skłonność do egoizmu jest wrodzona, w tym poście przyjrzymy się niektórym z bliższych przyczyn egoizmu.

Co czyni człowieka samolubnym?

Osoba, która trzyma się swoich zasobów i nie oddaje ich potrzebującym, może być uważana za egoistę. Jest to rodzaj egoizmu, do którego zwykle się odnosimy, gdy mówimy, że ktoś jest samolubny.

Kiedy mówimy, że ktoś jest samolubny, zwykle mamy na myśli, że nie dzieli się swoimi zasobami (pieniędzmi, czasem itp.). Dlaczego dana osoba nie dzieli się swoimi zasobami, nawet jeśli może to być najlepsza rzecz do zrobienia w danej sytuacji?

Największym powodem jest to, że samolubni ludzie mają tendencję do myślenia, że nie mają wystarczająco dużo, nawet jeśli mają. Dlatego też samolubna osoba może być również skąpa. Ta niepewność, że nie mają wystarczająco dużo, motywuje osobę do trzymania się swoich zasobów i nie dzielenia się nimi.

Samolubność i utrata kontroli

Innym powodem, dla którego ludzie są samolubni, jest strach przed utratą kontroli. Jeśli ktoś ma wiele potrzeb i celów, to przecenia swoje zasoby, ponieważ myśli, że te zasoby pomogą mu osiągnąć jego cele.

Jeśli tracą te zasoby, tracą swoje cele, a jeśli tracą swoje cele, czują, że stracili kontrolę nad swoim życiem.

Na przykład, student, który nie dzieli się swoimi notatkami z innymi, jest zwykle tym, który ma wysokie cele akademickie.

Dla niego udostępnienie notatek mogłoby oznaczać utratę ważnego zasobu, który pomógłby mu osiągnąć cel. A brak możliwości osiągnięcia celów to przepis na poczucie utraty kontroli nad własnym życiem.

W innych przypadkach sposób, w jaki dana osoba została wychowana, może również sprawić, że będzie działać w sposób samolubny. Jedynak lub dziecko, którego każde żądanie było spełniane przez rodziców (rozpieszczone dziecko) uczy się brać tyle, ile może i oddawać bardzo mało.

Takie dzieci uczą się dbać tylko o swoje potrzeby, nie wykazując empatii ani troski o innych. Jako dzieci wszyscy byliśmy tacy do pewnego stopnia, ale stopniowo zaczęliśmy uczyć się, że inni ludzie też mają emocje i rozwinęliśmy empatię.

Niektórzy ludzie nigdy nie uczą się empatii i dlatego pozostają egoistami, tak jak w dzieciństwie.

Radzenie sobie z samolubną osobą

Najważniejszą rzeczą, jaką należy zrobić, gdy mamy do czynienia z samolubną osobą, jest ustalenie przyczyny jej egoizmu, a następnie praca nad wyeliminowaniem tej przyczyny. Wszystkie inne metody i wysiłki związane z radzeniem sobie z samolubną osobą pójdą na marne.

Zadawaj sobie pytania takie jak:

Dlaczego są samolubni?

Dlaczego czują się tak niepewnie?

Czy stawiam im nierealistyczne wymagania?

Czy są w stanie spełnić moje wymagania?

Często jesteśmy skłonni nazwać kogoś "samolubnym", zamiast przyznać, że nie udało nam się go przekonać lub że nasze żądania są nierozsądne.

Ale co jeśli są naprawdę są samolubni, a nie tylko fałszywie ich etykietujesz?

W takim razie pomóż im pozbyć się niepewności. Pokaż im, że nic nie stracą, dając ci to, czego chcesz.

Albo, jeszcze lepiej, pokazać im, jak oni może odnieść korzyści, pomagając ci w przypadku, gdy istnieje możliwość obopólnych korzyści.

Sprawdź, jak bardzo jesteś samolubny, wykonując nasz test samolubności.