Dit artikel onderzoekt hoe de evolutie van perceptie ervoor zorgt dat we slechts een deel van de werkelijkheid waarnemen, niet de werkelijkheid in zijn geheel.

Misschien ben je wel eens zo'n bericht tegengekomen op sociale media waarin je wordt gevraagd om een alinea te lezen aan het einde waarvan je te horen krijgt dat je een aantal artikelen in de tekst hebt gemist.

Vervolgens lees je de alinea opnieuw en ontdek je dat je inderdaad die extra "the" of "a" hebt gemist tijdens de vorige lezing. Hoe kon je zo blind zijn?

Als je verstand stukjes informatie in een alinea weglaat, doet het dan hetzelfde met de wereld?

Is onze perceptie van de realiteit die we elke dag zien net zo gebrekkig?

Het onbelangrijke negeren

Het is gemakkelijk te begrijpen waarom je hersenen overbodige artikelen in een alinea overslaan. Ze zijn niet belangrijk omdat ze je belemmeren om de boodschap van de alinea zo snel mogelijk te begrijpen.

Onze hersenen zijn geëvolueerd voor het Stenen Tijdperk, waar het vermogen om snel beslissingen te nemen waarschijnlijk bijdroeg aan een grotere fitheid (d.w.z. betere overlevings- en voortplantingskansen). Het nauwkeurig lezen van een alinea was relatief onbelangrijk voor de fitheid. In feite werd het schrift pas veel later uitgevonden.

Als je een alinea voorgeschoteld krijgt, is het enige waar je hersenen om geven het zo snel mogelijk interpreteren van de boodschap die erin staat. Kleine fouten worden genegeerd, omdat het verspillen van tijd en energie daaraan duur zou kunnen uitpakken.

De gevolgen van het zo snel mogelijk verkrijgen van de juiste informatie zou in onze voorouderlijke omgevingen het verschil tussen leven en dood kunnen hebben betekend.

Fitness komt op de eerste plaats

Onze hersenen zijn niet alleen geëvolueerd om snelle beslissingen te nemen, ze zijn ook geëvolueerd om die informatie uit de omgeving te ontleden die enige invloed heeft op onze overleving en voortplanting, d.w.z. op onze fitness.

Met andere woorden, je geest is gevoelig voor die signalen in de omgeving die je overleving en voortplanting kunnen beïnvloeden.

Dit is de reden waarom we snel voedsel en aantrekkelijke mensen in de omgeving herkennen, maar niet in staat zijn om een extra "de" in een alinea te herkennen. Weten waar voedsel en potentiële partners zich bevinden, kan bijdragen aan onze fitheid.

Ook als je een plastic wikkel hoort ritselen, neem je aan dat er voedsel in zit, totdat je vriend je expliciet laat zien dat de wikkel een niet-eetbare telefoonoplader bevat.

Fitness verslaat waarheid

Als we naar andere dieren kijken, zien we vaak dat hun perceptie van de wereld heel anders is dan de onze. Slangen kunnen bijvoorbeeld in het donker zien zoals je dat met een infraroodcamera zou doen. Op dezelfde manier construeren vleermuizen hun beeld van de wereld met behulp van geluidsgolven.

Over het algemeen ziet elk levend organisme de wereld die het het beste helpt om te overleven en zich voort te planten. Ze hoeven niet het ware beeld van de wereld te zien.

Evolutie door natuurlijke selectie bevordert over het algemeen percepties die zijn afgestemd op fitness, niet op de objectieve waarheid van de wereld.

Ook al lijkt het misschien alsof wij mensen de waarheid zien van wat er daarbuiten is, feit blijft dat alles wat we zien slechts een klein deel van het elektromagnetische spectrum omvat. Met andere woorden, we zien slechts een heel klein deel van wat er werkelijk daarbuiten is, maar dit kleine deel is genoeg om ons in staat te stellen te overleven en te gedijen.

Experimenten gebaseerd op evolutionaire spelmodellen hebben aangetoond dat accurate perceptuele strategieën niet beter zijn dan onnauwkeurige perceptuele strategieën bij het verkrijgen van fitness. In feite werden echte perceptuele strategieën die een accuraat beeld van de wereld geven in deze experimenten snel tot uitsterven gedreven.

Is er iets van waar?

Sommige onderzoekers hebben dit idee dat we de wereld niet nauwkeurig zien tot het uiterste doorgevoerd en hebben de zogenaamde interfacetheorie van perceptie naar voren gebracht.

Volgens deze theorie is alles wat we zien er omdat we geëvolueerd zijn om precies dat te zien. Wat we waarnemen is een interface, niet de echte realiteit van de dingen.

Die pen die je op je tafel ziet liggen, is niet echt een pen. Net als elk ander object dat je ziet, heeft het een diepere realiteit die je niet kunt waarnemen, simpelweg omdat je natuurlijk geselecteerde brein niet in staat is om het waar te nemen.